VR/AR haberleri (Oculus Rift, MS Hololens, Sony Morpheus...) 3 3

[epi 817]

4 yil once Oculus Rift henuz dev kit asamasindayken HL2VR modu ortamdaydi. Iki kisi mod uzerinde calisiyordu.

 

 

 

Modu hazirlayanlar once kendi VR desteklerini eklemek icin kastilar. Sonra Valve Source’a native VR destegi ekleyince onu kullandilar, oyunun hizini, arayuzunu, silah modellerini vs VR’a gore guncellemeye odaklandilar, HDR destegi vs ile gorselleri guncelledilar. Silah’in gorusten bagimsiz, motion control’le hareketi icin hydra kullaniliyordu.

 

Rift DK2’de oynadigim en iyi seydi. Uzun suredir uzak kaldigim tanidik bir mekana donmek gibiydi. Alex gibi bir AI ile ayni ortamda ilerlemek, turret basinda (locomotion gercekciligi bozmadan) full immersion yasamak hala VR’daki en iyi deneyimlerimden. Vive piyasaya geldiginden beri Vive version’unu bekliyorum.

 

O donemde driver’lar farkliydi, HL2VR extended mode uzerinden DX9 ile calisiyordu. Mod’un kullandigi bu yontem Oculus driver’larinda desteklenmemeye baslandi. Mod öldü.

 

Yaklasik bir yil once bir workaround hack bulundu, mod’un geri donecegi duyuruldu, hatta oylama ile Steam’de Greenlit oldu.

 

 

O zamandan beri cikmasini bekliyoruz. Er ya da gec gelecek. Ama ekip gaza geldi, projeyi  buyuttuler, HL2’yi guncelleme ve VR’a gore optimize etme isine odaklandilar, oyuna teleportation vs eklediler. Eskiye gore genis bir ekip ama hala bos zamanlarinda bu isi yapan gonulluler, dolayisiyla vakit aliyor.

 

Sanirum HL2 gibi bir efsanenin VR’a mumkun olan en iyi adaptasyonunu yapmadan modu yayinlamak istemiyorlar. Sonunda piyasaya ciktiginda keyifli olacagina eminim ama iki gun icinde de gelebilir, 2 yil da surebilir. Haber cikana kadar yokmus gibi yapmak en iyisi 

 

Gabe’in gecen gun Valve’in oyun yayinlamaya donecegini soylemesi, Nintendo gibi hem kendi donanimlarini, hem kendi oyunlarini bir arada tasarlamaktan mutlu oldugunu tekrar etmesi beni sevindirdi. Tam bir yil once benzer bir mesaj vermisti. Valve’in VR oyunlari hazirlama hevesini korudugunu bilmek guzel. Aynisi bu modu hazirlayanlar icin de gecerli. Ama ikisi de Valve time’da calisiyor.

 

HL ciktiginda onun gibisi yoktu. Sonra yillarca ufak tefek haberler geldi Valve’dan. Oyun motoru teknolojisine guncellemelerini hevesle anlatiyordu Gabe ama ortada oyun yoktu. 6 yil sonra HL2 cikti, o donemler icin uzun bir zaman. Fizikleri ile bu oyun gibisi de yoktu. 3 yil sonra Portal, 4 yil sonra Portal 2, 5 yil sonra SteamVR/Vive. Vive’dan bu yana 2 yil gecti. 2020 gibi yeni Valve oyunlari (en azindan bir tanesi) ve Knuckles ile gen2 VR setleri gelirse ortalama 4-5 yilda bir yeni urun vererek Aperture/HL evreninde FPS/VR turunde deneysel ama saglam adimlarla ilerlemis olacaklar.

 

Kendi kumandalarini uretmek icin kurduklari sistem otomasyon kullanimi acisindan muazzam:

 

 

 

HL ile sirket kuruldu, HL2 ile Steam kuruldu ve dijital dagitimda basi cektiler, son donemde ise VR’da basi cektiler ve donanim tasarimi ve uretimi konusunda ciddi yol aldilar. Disaridan bakan “sirket Steam’den para basiyor, baska sey umurlarinda degil” diye dusunse de biraz takip eden icin sirket benzersiz. Yeni oyunlarinin da ilginc olacagina eminim. PC’lerin mumkun kildigi en ilginc ve en guncel teknolojilerle immersion odakli devrim niteliginde oyun yapma konusunda benzeri olmayan bir gecmisleri var ve bu kulturu VR’a tasimalari harika olur.

 

Source 2’nin sabit FPS’de oyuncunun donaniminda mumkun olan en iyi grafigi verecek sekilde ayarlari adapte etmesi gibi oyun motoru seviyesinde teknoloji gelismeleri bana HL sonrasi, HL2 oncesi donemde animasyon sistemine yaptiklari guncellemeleri heyecanla paylasmalarini hatirlatiyor.

 

Bu donemde bir seyi daha cozdu Valve. Oyun icin digital collectibles ve items’in satisinin Steam ile entegre olmasi sayesinde kullanicinin para kazanabildigi bir ekonomi olusturdular ve bundan para kazandilar. Gun gelecek, VR’da zaman gecirip katildiginiz gorev ile gercek para kazanmaniz mumkun olacak, bunlarin turnuvalarla desteklenmesi VR’i baska bir seviyeye tasiyacak. Buyuk resmi gorup altyapiya dogru yatirimlari yapmak ve gereken deneyimi kazanmak acisindan Valve gercekten insani imrendirecek kadar basarili.

 

Black Mesa gibi mod projeleri ilk duyuruldugunda etkileyici oluyor ama cok zaman aldiginda, Valve’in “bir sonraki buyuk seyi” piyasaya geldikten sonra (is isten gectiginde) anca yayinlandiklarinda o momentum’u kaybetmis oluyorlar. HL2VR da ayni kaderi paylasmasa iyi olur.

 

“Mumkun olan en iyiyi yapalim” demenin sonu yok cunku sabit olmayan bir tanimlama. Sonra bir amator tasarimci cikip HL2 mekanlarini UE4’e tasiyor, senin o kadar ugrastigin mod hikaye oluyor:

 

 

Mart 12, 2018 epi tarafından düzenlendi

[epi 817]

Google’dan 1443 PPI 18Mp 4.3" 120Hz VR AMOLED display, bu yil SID’de:

 

https://www.roadtovr.com/google-feature-wide-fov-high-resolution-vr-oled-display-sid-2018/?platform=hootsuite

 

Tahmini 5500x3000 civari bir cozunurluk. Foveated rendering ve eye tracking gerektirecek, Google bu konularda da calisiyor.

 

Guncelleme: sununda LG muhendisleri de yer alacak. Anlasilan LG uretimde.

 

“The world’s highest resolution (18 megapixel, 1443 ppi) OLED-on-glass display was developed. White OLED with color filter structure was used for high-density pixelization, and an n-type LTPS backplane was chosen for higher electron mobility compared to mobile phone displays. A custom high bandwidth driver IC was fabricated. Foveated driving logic for VR and AR applications was implemented.”

 

————————-

 

Apex Construct PSVR oyunu, 20 Mart’ta PC’ye geliyor. Onumuzdeki hafta GDC’de oyunun GearVR’da positional tracking ile calisan bir prototipi gosterilecek:

https://uploadvr.com/gdc-2018-apex-construct-dev-debut-gear-vr-port-inside-tracking/

 

Bildigim kadari ile GearVR’da positional tracking iddiasindaki ilk oyun prototipi. Telefonun kamerasini kullaniyorlar, ARM ile beraber calismislar anlasilan.

Mart 13, 2018 epi tarafından düzenlendi

[ResetButton 1.005]

O google 'ın yüksek çözünürlüklü ekran haberinde bir gariplik var,  hype bir iş çıkabilir o . 

 

 

[epi 817]

Tanitim 22 Mayista. Bence fos cikmasi icin bir sebep yok ama sadece gosterirler

 

Eye tracking ile foveated rendering 5x performans artisi saglayabiliyor, yani bunun arge’sini yapip adam gibi ugrasan mevcut GPU’larla bu cozunurlukleri kovalayabilir.

 

Baglanti teknolojisi 18Mp @120hz aktaracak kadar bant genisligine sahip degil. Gozun odagindaki ufak kisim (1), cevresi (2) ve disi (3) ayri ayri gonderilip display driver’inda birlestirilecek. Ideal durumda timewarp’i da orada yaparlar, istenirse 1, 2 ve 3’un GPU’dan cikista tazeleme hizi da farkli olur.

 

Micro displaylerin tile edilmesi gibi yontemlerle yuksek cozunurluk elde edilmesi mumkun. Google ve LG’nin imkanlari bunun otesindedir.

 

Samsung’un gecen yil tanittigi 2Kx2Kx2 ekranlar hala VR setlere girmedi. Bu yil da Google ve LG bir ekran tanitir, piyasaya gelsin diye bekleriz.

 

http://steamcommunity.com/games/250820/announcements/detail/1661138371528106606

 

SteamVR artik performansa gore otomatik olarak cozunurluk ayarlayacak. VR seti gigapixel de olsa eldeki GPU’larla surup dusuk SDE’nin tadini cikarmak mumkun olur. Pimax oncesi iyi oldu.

 

edit: Her oyunda sabit tek bir Supersampling carpani ayarliyor gibi simdilik. Anlik dinamik degismesin tamam da oyuna gore degisse iyi olur.

 

https://www.roadtovr.com/oculus-research-talk-reactive-displays-next-gen-ar-vr-visuals-displayweek-keynote/

Ayni gun Oculus da eye tracking temelli bir sunum yapacak.

 

Edit: 

2020’ye lab’da calisir, prototipleri dev’lere gider 2020’de 20/20 vision elde ettik geyigi doner. 2022’de piyasaya gelir, Beduk hakli cikti geyigi doner.

 

Mart 14, 2018 epi tarafından düzenlendi

[epi 817]

Skyrim VR 3 Nisanda PC’e geliyor.

 

https://bethesda.net/en/article/4YSRrlXtpuKeWIK6EMiG84/skyrim-vr-comes-to-steamvr

[Orion 14]

işin ilginci bu sefer Oculus desteği de görünüyor, arayı düzeltmeye mi başladılar acaba:

 

http://store.steampowered.com/app/611670/The_Elder_Scrolls_V_Skyrim_VR/

[epi 817]

Portal locomotion:

 

Google’dan Lightfield demosu, Steam’de:

 

[Orion 14]

Eski Vive'ın fiyatı $500 oldu. Yenisinin sadece başlığı $800, controller ve Lighthouse fiyata dahil değil. Bence çok yüksek fiyat.

 

https://arstechnica.com/gaming/2018/03/be-ready-to-pay-a-lot-for-vive-pros-higher-res-virtual-reality/

[epi 817]

HTC alsin pro’yu... Gereksiz asiri yuksek fiyat cekip .ok etmelerini bekliyordum ama yine de sinirleniyor insan. 

 

Vive fiyat dususu iyi ama yetersiz. $400-450 daha iyi olurdu.

 

Batsin bu HTC.

[ResetButton 1.005]

Samsung Odyssey den daha iyi ama fiyat farkı kadar iyi değil. Highend istiyenler Samsung'u alabilir. Bu nesilde hiçbiri tam olmuş denecek düzeyde değil. Hala Ebay'de 150-200usd gibi Lenovo MR bulduğunu söyleyenler var.  Bunlardan alıp bir sonraki nesli beklemek de gayet mantıklı strateji. 

 

Skyrim VR en çok satanlar listesinde. Oynayan var mı?

 

https://play.google.com/store/apps/details?id=cc.aha.cardiaccoach

Mart 20, 2018 ResetButton tarafından düzenlendi

[Orion 14]

39 dakika önce, ResetButton said:

Skyrim VR en çok satanlar listesinde. Oynayan var mı?

 

Henüz çıkmadı, çok satan olayı ön sipariş için.3 Nisan'da çıkıyor, ancak fiyatı yüksek.

 

http://store.steampowered.com/app/611670/The_Elder_Scrolls_V_Skyrim_VR/

[epi 817]

Valve SteamVR sisteminde hmd’nin ayri, kumandanin ayri taninmasinin ve oyunlarda sorunsuz calismasinin altyapisini oturtabilirse “Odyssey hmd ve Vive kumandalari”, “ucuz Lenovo MR ve Pimax’in Knuckles taklidi kumandalari” gibi cozumler mumkun olabilir.

[epi 817]

GDC'den Oculus haberleri:

 

Oculus Go'da Fixed Foveated Rendering

Lenslerden gecen goruntu kenarlara dogru zaten netlik kaybi yasiyor. Bunu goze alarak goruntuyu net oldugu yerlerde tam cozunurlukte, kenarlara dogru azalan cozunurlukte render ediyorlar.

 

Oculus Go’nun lens tasarimini cok ovmusler, yuksek cozunurlugu ile goruntu kalitesini gercekten begenmisler:

 

Positional Timewarp

GPU'nun render ettigi goruntunun son milisaniyede gelen rotation tracking bilgisine gore warp edilmesine timewarp ismini vermislerdi. Bu warping'in positional tracking bilgisini de kullanmasina spacewarp demislerdi. Simdi depth bilgisini de kullanarak warping teknolojilerini gelistirme iddiasindalar.

 

72hz modu

Oculus Go'da 60hz yaninda 72hz modu secenek olarak mevcut. Santa Cruz'da 72hz ya yine secenek, ya da default, henuz kesin degil.

 

Santa Cruz

Bu yil developer kitlerinin gonderilmesi beklenen Santa Cruz prototipinin iki yeni resmi yayinlandi.

• Fixed foveated rendering ve positional timewarp gibi iyilestirmeler,
• 72hz modu,
• HMD'de inside out positional tracking,
• Kumandalarda mevcut Windows Mixed Reality setlerinden daha isabetli positional tracking,
• Sogutma tasarimi ile yuksek saat hizlari.

Santa Cruz standalone VR'in en iddiali cihazi ve Oculus'un VR konsolu olarak pazarlayabilecegi kadar entegre bir urun. Piyasaya geldiginde dusuk seviyede gorsel detay ile calistirabilecegi oyun kolleksiyonu oldukca genis olacak. UE ve Unity motorlariyla hazirlanan her VR oyununun buraya da tasinabilmesi lazim. Oculus'un bu surecte edindigi tum deneyim ve platform kurmak adina attigi her adim, ergonomi ve lens tasarimina yaptigi her yatirim ve olusturdugu tum teknoloji tek bir cihazda birlesmis olacak. PC'ye ihtiyac duymayan, yani herkese satilabilecek bir cihaz ile PC'deki tracking kalitesinin mumkun kildigi deneyimler bu birlikteligi agresif bir sekilde pazarlama gucune sahip bir firmadan gelecegi icin cok populer olabilir. Rift mevcut fiyatiyla iyi deger sunuyor, Santa Cruz'da da aynisini basarirlarsa Oculus'un en ilginc urunu olabilir.

Mart 26, 2018 epi tarafından düzenlendi

[ResetButton 1.005]

Go zaten ilgimi çekmiyor , Santa Cruz 'un kullandığı ekran kesinleşti mi ? Çözünürlükte ciddi artış gerekli yeni nesil diyebilmek için , diğer bütün teknolojiler ikinci önemde

.

 

 

[epi 817]

Cozunurlukte kimse Pimax’a yaklasamiyor:

 

Ama uretim kalitesi ve uygulamada tracking kalitesinin nasil olacagini bekleyip gorecegiz.

[ResetButton 1.005]

 

PC için de çıksa iyiydi.

 

 

 

[ResetButton 1.005]

 

Wipeout 'un yorumları çok iyi . PS VR 'da 100usd lik bir indirim yapmış Sony.  Meraklısı değerlendirebilir.

 

 

[epi 817]

Skyrim VR PC’ye geldi, yorumlar oldukca iyi.

[epi 817]

SteamVR’in beta’dan cikip genellesen iki ozelligi: (1) gpu’ya gore auto-resolution ve (2) per-app cozunurluk carpani ayari.

[ResetButton 1.005]

Yeni güncelleme ile ne değişti tam anlamadım ama oynadığım oyunlarda grafikler epey düzeldi. 

Bir yeni gelen gözlüklerim daha rahat giriyor setin içine, baş dönmelerim kesildi gözlükle kullandığımdan beri. 

SAmsung Odyssey de de indirimler görülmeye başladı . 400usd e satılıyor şu anda mesela,.

 

 

 

 

BigScreen VR'a da güncelleme geld. Görüntü kalitesi onda da ciddi arttı. Baya film izlenir dev ekranda hale geldi.

Daha güzel bir VR set ile gelecekteki film izleme aracım olabilir bu.

 

https://twitter.com/DShankar/status/982383164696936448

Nisan 7, 2018 ResetButton tarafından düzenlendi

[epi 817]

Odyssey mevcut fiyat indirimiyle en cazip secenek. Vive Pro teknik olarak daha ustun bir urun ama HTC beklendigi gibi hayvan gibi fiyat cekti, tavsiye etmek mumkun degil.

Odyssey ve Vive Pro yuksek cozunurluklu ekranlar kullaniyor. Kullanici Vive/Rift ile karsilastirma yaparken gordugu kalite artisinin bir kismi oyunun yuksek cozunurlukte render edilmesinden kaynaklaniyor. Aslinda bu etkinin supersampling ayarlari ile Vive/Rift'te e elde edilmesi mumkun, yeter ki kullandiginiz GPU'nun nefesi yetsin. GPU yeterli degilse zaten Odyssey/Vive Pro'da da internal cozunurluk dusurmeniz gerekecek. Yani bu yeni ekranlari eskileri ile karsilastirmanin en makul yolu ikisinde de oyunu ayni internal cozunurlukte render etmek ve lens uzerinden kamera ile goruntu almak. Bu resimde kamil tam olarak bunu yapmis:

Panel cozunurlugu solda goz basina 1440x1600, sagda 1080x1200. Bunu "pixel sayisi %77 artti" diye pazarliyorlar ama kalite artisinin ppd (pixel per degree) karsilastirmasi  yapmak da mumkun.

Samsung'un gecen yil duyurdugu 2024 x 2200 panellerde goruntu kalitesi karsilastirmasi daha etkileyiciydi ama bu nesilde simdiye kadar bu panelleri kullanan olmadi:

Vive/Rift ve Odyssey/Vive Pro panelleri pentile dizilimli oled. Pixel'lerin arasindaki bosluklar siyah bir orgu patenti olusturuyor. Daha yuksek cozunurluklu paneller kullanmak yerine daha kucuk araliklari olan (daha yogun) mikropaneller kullanip bunlari yuksek kaliteli lenslerle desteklemek cok daha iyi goruntu kalitesi saglayabilir. Bu ekranlarla kucuk ve hafif VR gozlukleri de mumkun hale geliyor. Ornegin emagin kendi microdisplay panelleriyle boyle bir kalite artisi yasanabilecegini iddia ediyor:

 

Lensler goruntude hem geometrik bozulmaya sebep oluyor, hem de kirmizi-yesil-mavi'nin birbirinden koptugu chromatic aberration bozulmasina sebep oluyor. Mevcut VR set tasarimlarinda lensin yaratacagi bozulmayi hesaba katarak goruntuyu GPU'da ters yonde degistirecek sekilde isleyip panellere gonderiyorlar, boylece goruntu lensden gecince bu post-processing efekti ile lensin yarattigi bozulma birbirini goturuyor (olabildigince). Amac tek bir lens kullanarak maliyeti dusurmek ve tasarimi kolaylastirmak. Aslinda cift lensli tasarimlarla ilk lensin yarattigi bozulmanin ikinci bir lensle tamamen duzeltilmesi mumkun. Hem goruntu kalitesi daha yuksek oluyor, hem de GPU'da post-processing icin performans ve kalite kaybi yasanmiyor.

 

Soylemek istedigim su:

1. Vive Pro icin mikroekran kullanan tasarima eklenecek kaliteli cift lenslerle uretilmis bir VR seti kadar fiyat ceken HTC'nin ta a....

2. Tukendi (sold out). Bu fiyattan piyasaya cikartiyorlar cunku biliyorlar ki yillardir VR bekleyen meraklilari arasinda mevcut en kaliteli urun bu diyerek $1000 odemekten cekinmeyecek bir kitle var, ilk once zaten bu asamada limitli olan stoklari onlara satiyorlar.

 

Sonuc: Adam gibi mikroekranli ve kaliteli cift lensli bir tasarim yapip $1000'a piyasaya sunacak bir babayigit ciksa piyasasi var aslinda. Piyasada $300'lik giris modelleri ve $1000'lik pro modellere yer var.

Ocak 16, 2022 epi tarafından düzenlendi

[epi 817]

Vive Pro bu fiyatla sifir aksesuar gelince Linus giydirmis:

 

SDE ve netlik Pimax’in gerisinde ama onu da tavsiye etmem cunku benim denedigim prototipte tracking kotuydu demis. Ben nihai urunde bu durumun degismesini bekliyorum, neticede Pimax LightHouse tracking tabanli.

 

Netice 8:20 -9:08 arasinda. Samsung Odyssey gibi WMR urunleri ile tracking’i kiyaslamasi da bir tek o aralikta geciyor.

[ResetButton 1.005]

Samsung Odyssey ile arasındaki fiyat farkı çok fazla. Kontroller tracking in daha iyi olduğu doğru ama değmez farka . 

 

 

[epi 817]

Degmez tabi, HTC hayvan gibi fiyat cekti. Support konusunda da cok sikayet edilen bir firma, “kumandami garantiye gonderdim, iki aydir donmedi” gibi sikayetler az degil. Vive’in Lighthouse kullanan bir alternatifi ciksa VR alemi hizla HTC’yi terkedecek.

[ResetButton 1.005]

işi kapmaya başladılar.