epi

Bigscreen Beyond + 5120x2560 (2x2560x2560) RGB microOLED ekran, pancake lensler, 90hz. RGB microOLED oldugu icin pixel'leri gormek iyice imkansizlasacaktir. Netlik, siyahlar, renkler ve genel goruntu kalitesi super olacaktir. Gordugumuz en kucuk, en hafif tasarim (127 gram). Ready Player One filmindekinden ufak. Yuzunuzun 3d scan'i ile kisiye gore hazirlanan yuz yastigi. Isik sizmayacaktir. Konfor super olacaktir. SteamVR Lighthouse tracking. Takip kalitesi super olacaktir. Kisiye ozel IPD (goz arasi mesafe, yuzun scan'inden belirleniyor) Istege bagli numarali lensler (Guncel fiyat $79) Istege bagli Valve Index tarzi ear speaker iceren headstrap (Guncel fiyat $99) Siparise acik, bu yil gonderim. -+ FOV Quest seviyesinde demisler. Piyasada daha genis gorus alani sunan cok ornek var. Gerci bu "yeterli gorus alaninda mumkun olan en yuksek netligi hedefleyen tasarim" artisinin maliyeti. IPD ve cushion kisiye ozel tasarlandigi icin baskasinin ayni konforla kullanmasi, ikinci elde satilmasi sikintili olabilir. Gerci bu "kisiye ozel tasarim" artisinin maliyeti. Stand-alone/wireless degil. Gerci bu "pil agiligi olmadan, sikistirmasiz baglanti icin kablolu tasarimla en hafif cihaz, en yuksek kaliteyi hedefleyen tasarim" artisinin maliyeti. Sim'ciler icin mukemmel. Ayrica wireless desteginin add-on olarak eklenmesi teoride mumkun. - $999 az bir para degil. Yanina SteamVR kumandalari ve base station'lari da lazim. Cogunluk Quest 3'u beklemeyi veya Pico 4 almayi tercih edecektir. Bu meraklisina hitap ediyor. Yapan firma VR yazilimindan tanidigimiz bir isim. Ilk donanim girisimleri. Pratikte cikabilecek sikintilar ve destek konusu belirsiz. Apple'in VR cihazi gibi beklenen urunlerin bu boyutta ve kalitede olabileceginin ispati oldugu icin ilginc. Alternatif olarak cok daha pahali Varjo markasinin ilginc urunleri var ama bunun kadar ufak ve hafif degil. Kitlelere hitap edebilecek VR'in yonu acisindan bu daha iyi bir ornek. https://www.youtube.com/watch?v=z3k0T1mvahY (Tested: 5K OLED VR Headset: Bigscreen Beyond Hands-On Impressions!) https://www.youtube.com/watch?v=QFp0b57bJvg (Tyriel Wood - VR Tech: The World's SMALLEST VR HEADSET is Finally HERE!! - Bigscreen Beyond) https://www.youtube.com/watch?v=tH3ZVoj8cDg (Trailer: Introducing Bigscreen Beyond, the world's smallest VR headset) Boylece 5-6 yildir bekledigim yuksek cozunurluklu micro OLED ile ufak ve hafif cihaz tasarimi nihayet bu yil en azindan bir firmadan geliyor.

Gozluksuz uc boyutlu hologram. Animasyonu yapay zeka degil, gercek zamanli facial capture. https://www.youtube.com/watch?v=RksAtLMzGuU Siri'yi VR'da onumuze koyacaklar demistim. Ama yapay zekanin o seviyede olmasi Apple'in VR cihazinin tanitimina yetismeyebilecegi icin "belki bu yil" demistim. Sunumu bu yil olsun isterlerse bu sekilde yapabilirler. Zamanla Nokia icin ringtone alir gibi Siri icin gorunum satin aliriz, takvim app alir gibi asistan yapay zeka pakedi indiririz. Ilk iPhone ciktiginda yasanan App Store patlamasi gibi tum ekosistemi kazanca surukler. VR/MR sevmeyen icin de hologram ekranlarda olur. Aynen Asus'un ProArt StudioBook 16 3D OLED laptop'i gibi, gozluksuz 3D. Mesela yeni iPad'de... Ama VR/MR'da baska olur. Gercek boyutunda, karsinda. Sana bakiyor... Gulumsuyor... Saciyla oynuyor. O alakayi konsomatristen gorecegim diye tarladan bir yilda kazandigi parayi bir gecede kaptiran nesillerden geliyoruz, bunun tutmayacagini dusunen varsa bir daha dusunsun. Millet yalnizliktan podcast dinleye dinleye kafayi yedi, herkes komplo teorisyeni oldu. Bu mu tutmayacak?

3 slot Millet o kadar agzi acik YouTube thumbnail'i yapti 4090 iri diye. Ufacik kasaya sigiyor, idle'da 0 rpm calisiyor. https://www.youtube.com/watch?v=dTwie1pxuro Hadi ustteki uc ornek. Meraklisina hitap ediyor, yuk altinda en sessiz cozum olmuyor. Intel NUC 13 Extreme gibi ufak kasalarda da 3 slot yer var. nvidia'nin 4090 FE tasarimi sigiyor. Isinmiyor da ("GPU heats up to 67°C with Furmark"). https://www.youtube.com/watch?v=xDIaPWgUiqI Konsollar her zaman daha ufakti. PC'ler onlardan iri ve performansliydi. PS5'in yanina 4090'li Intel NUC 13 Extreme koy, performansta eskiye gore konsola daha da buyuk fark atiyor, boyut farki da eskiye gore daha da kucuk. Isteyen icin (kasasinda baska kartlar da olan icin) 2 slot 4090 tasarimlari da yapan markalar olsa iyi olur. Ama "bak bunun voltaji daha yuksekmis, %1 daha hizli calisiyormus" diye gidip onu alan, sonra undervolt yapan tuhaf bir kitle var. Onun kabahatini ureticiye yuklemek zor. Tasarimlar iyilesti. Fiyat kol gibi, sikinti orada. 4 slot Corsair Vengeance i7400 gibi "kendim sifir parca toplasam daha ucuz olmuyor, ustelik sessiz ve super performansli" hazir makinelerde ekran kartinin altinda 4. slot icin yer bosta, baska kart takacaksan ona da yer var. (Corsair Vengeance i7400 yerine a7300 alabiliyorsunuz, ayni sistem ama Intel yerine AMD islemci, boylece $50 daha pahali ama biraz daha yavas, bazen %10. Islemcinin yuzunde bir gulumseme var ama sebebini kendiniz takdir edin.) https://www.youtube.com/watch?v=AvQzQJ39enI Markalarin kendi 4090 tasarimlari buraya da sarkacak sekilde 4 slot istiyor ama onlar bir ise yaramiyor aslinda zira 4090 zaten serin. nvidia "ben ayni alana soyle bir sogutma sigdiririm, cok daha etkin olur" diye tasarimini hazirlamasi gayet mantikli olur. Bu sistemleri alan kimse "tuh bak, 1 slot daha kaplamis" demez. Hem kasada zaten yer var, hem de alicisi "%2 daha hizli olsun isterse $500 daha hizli olsun" diye Corsair Vengeance i8100 alan kitle (bir de hem daha yavas, hem daha pahali diye Alienware alanlar var tabi). Yine de boyle bir 4090Ti'in yakin zamanda duyurulmasi cok mantikli degil. Daha 4090 sistem siparisleri alicilarin eline ulasmadi. YouTube kanallari Bana oyle geliyor ki AMD'nin nvidia'dan istihbarat edinen, bir sonraki urun hakkinda fikir sahibi olup ona gore rakip tasarimlarini hazirlamaya calisan biriminden Moore's Law Is Dead gibi kanallara bilgi akiyor. Bu bilginin bir kisminin dogru cikmasindan kendine isim yapan, yapay bir guvenilirlik kazanan kanal surekli "bugun ne yayinlasak da AMD yetisene kadar nvidia'nin satislarini limitlesek" diye surekli calisiyor. Buyuk Navi gelecek. Olmadi mi? Bir sonraki nesilde asil Buyuk Navi gelecek. Olmadi mi? Evin araban yanarmis, nvidia geri cekecekmis. Olmadi mi? Ya siz yine bekleyin, almayin (uhu) Buyuk 4090Ti gelecek. O kadar iddiada bulundular. AMD beceremedi. Artik inandiriciligi da kalmadi. Sonunda nvidia'nin o gunku satislarinin onunu kesmek icin yine nvidia'nin tasarimina muhtac kaldilar. Yazik. Komplo teorisi kanallarina ellerine gecen sizinti istihbarat icin muptela oluyorsun. Dogru cikan istihbarata bakiyorsun, kanal gozune guvenilir geliyor. Ama yorumlarina, lafina, niyetine guven olmuyor. "Cok isiniyor, cok guc cekiyor, yaniyormus, nvidia geri cekecekmis, AMD'den tokat gibi cevap gelecekmis"... Irak istihbarat bakani gibi calistilar. Hic bir dedikleri tutmadi. Bu 4 slot tasarim resmi nvidia'nin kendi argesi sirasinda yeni chipleri test etmek icin kullandigi bir sey degil de nihai urun cikarsa "bakin, nasil tutturduk" diye ayni kalitesizlige devam edecekler. 100 tane tutmayan yorum degil, baska kaynaktan ellerine gecen bir resim akilda kalacak. Yazik. 3.5 slot AMD tasarimina bakiyorsun. 2.5 slot. nvidia'nin 3 slot tasarimiyla ayni yeri kapliyor kasada, ustelik AMD daha cok isiniyor, ortalamada daha cok guc cekiyor. Bir sonraki nvidia'dan 4 slot gelir de AMD'den 3.5 slot gelirse yuzunde bir gulumsemeyle gelecek.

Intel'in bir zamanlar ekran kartlari vardi (mesela intel i740). Sonrasinda gercek zamanli ray tracing uzerinde calistilar, demolar urettiler. Quake 3'le demolari vardi. Bu onlarin mi, emin degilim: https://www.youtube.com/watch?v=cSK1cW3PBB0 Ama sonrasinda gelen bu 15 yillik video onlarin. Quake Wars'da RT: https://www.youtube.com/watch?v=mtHDSG2wNho Iptal olan Larrabee mimarisinin de RT icin iyi sonuc vermesi bekleniyordu. Yani bu islerde aslinda yeni degiller. Bu eski videolara bakiyorsun, etkileyici yansimalar ve golgelendirme var ama o donemin dokular ve geometri gunumuze gore berbat. Once onlarin kalitesinin artmasinin daha faydali olacagi belliymis. O donemde bu islerde nvidia'nin ciddi avantaji vardi. Intel de arge ile RT'de avantaj elde edebilirdi ama nvidia o konuda da geride kalmadi. Yani RT'deki gecmisi ile bir avantaj elde edemedi ama driver konusunda cok geri kalmamayi basariyorsa yine Intel'in bu sektore ilk girisi icin hic fena degil. Driverlar konusunu da toparlasalar da yakin zamanda nvidia gibi en yeni uretim teknolojisi ile sinirlari zorlayan tasarimlar pesinde kosmayacak gibiler. Ama giris seviyesinde iyi fiyatli urunler sunmalari, teknolojik gelismede de geride kalmamalari ile AMD'ye yakistirilan gorevi yerine getirecek gibi. Belki TR'de kartlar benzer uygun fiyatlara bulunmaz. Ama nasil Amerika'da Dell gibi markalar parcalari toptan ucuza alip arada kampanya ile kendi toplayacagindan daha ucuza satiyorsa Turkiye'de de vaktiyle Casper gibi markalarin oyle kampanyalari vardi (su anki durumu bilmiyorum). O tarz makinelerde kendine yer bularak diger ikisine fiyat baskisi olusturabilir. Boyle bir ucuncu marka olmadan diger ikisinin fiyat kirmasi icin makul bir sebep yok. ChatGPT bile nvidia donaniminda calisiyor. Intel veri merkezleri ve AI tabanli cloud cozumlerinde yer bulmaya devam edecekse bu islere yatirim yapmaya devam etmek zorunda. Bize donanimi maliyetine bile satsa kendi arge'sini odedigi surece kendine yatirim yapiyor olur. Fiyat/performans acisindan kullaniciyi mutlu edecek urunler cikarsalar yeter, ust seviyede kapismasa da olur.

+ 4080 3080Ti'dan ortalama %30 hizli (1440p, DLSS3 olmadan, ikisi de laptop) + 4090 3080Ti'dan ortalama %50-60 hizli. Masaustu 3090-3090Ti ham hizinda. Rekabetci oyunda 400-700fps mumkun (DLSS3 olmadan). + DLSS3 ile fark daha da aciliyor. Sessiz, serin ayarlarda (70-80W) yuksek hiz mumkun olabilir. + Bazi 4080'li laptoplarin cikis fiyatlari daha iyi (yine 150W+ hizli modeller, bir onceki mesajimda ornekleri var), fiyat/performans icin ilginc olabilir. + $1000 civari bazi cihazlar da gayet guzel olacak gibi (bir onceki mesajimda ornekleri var) ama testlerini gorelim tabi. + Adam gibi renkli ekranlar, miniLED ile yuksek parlaklik ve kontrast,16x10 ile ufak kasaya buyuk calisma alani ve ince kasa ust seviyede standartlasiyor. - "Apple gibi isimi yapip YouTube takilirken pili 20 saat gitsin, islemci pilden calisirken de ayni performansi versin" yok. Beklenirse 4nm Intel'lerle belki verim artar. Priz bulamayinca veya elektrik gidince de bir kac saat duzgun calissin deniyorsa bunlar da iyi. AMD modeller ikinci yarida. Ust modeller benim butcem icin pahali. Teknolojik gelisme icin iyi. Seneye kampanyada duser. Performansin gidim gidim artip sonraki yil da bize dusmemesinden iyidir. Paraya kiysan bile PC'cisin diye cop ekran/tasarim satmalarindan iyidir. PS: Razer Blade 16 bunlarin ustune dual mode da koydugu icin acayip bir cihaz. Zengin olsam dusunmeden alirdim. Iki tane al, bantla yapistir, yine eskinin desktop replacement'larindan zarif olur. edit: Bu "zengin olsam" paralel evreninde "ula o laptopla ayni fiyata %50 hizli masaustu var" diye dusunmuyoruz, evde 4090 masaustu de var. Ti cikinca iki tanede ondan sarip gonderiyorlar. Millet boyle anlasilan, stoklar tukenmis. edit 1: Masaustu 4090 ile Laptop 4090 karsilastirmasi 1080p ortalama %21 hizli (oyuna gore %0-55) 1440p ortalama %36 hizli (%7-70) 4K ortalama %56 hizli (%25-87) edit 2: Baska bir testten, yine Masaustu 4090 ile Laptop 4090 karsilastirmasi 1080p ortalama %37 hizli (oyuna gore %15-61) 1440p ortalama %49 hizli (%17-71) 4K ortalama %66 hizli (%34-105) Islemci limitleyici faktor oldugunda %0, CPU hafif yuk altinda GPU agir yuk altinda oldugunda (yuksek cozunurluk) %100 fark. Masaustu 3090 gibi ama islemci limitine takilinca DLSS3 artisi var. Sonuc: Tek makine lazim, mobilite lazim degil diyen masaustu toplar. Is icin laptop lazimsa ucuz laptop + 4070Ti masaustu toplamak 4090 laptoptan ucuza gelir. Is icin laptop lazim ama iki makineyle ugrasmak istemiyorum deniyorsa 4080 laptoplarda oyun icin tatminkar performans ve makul fiyat yakalamak mumkun olabilir. Mesela Asus G16/G18. Tek laptop her isimi gorsun, oyunlar da calissa yeter deniyorsa $1000 civarina uygun laptop yakalanabilir.

Agustos sonu universiteler acilirken veya Black Friday'de hacimden kazanmak istediklerinde, bir de Ocak'ta yeni nesil urunler duyurulup henuz stoga girmeden once eski stok temizlemek istediklerinde iyi indirimleri oluyor. Baska zamanlarda kendin toplamak daha iyi hala, yoksa bu oluyor anlasilan: Her marka boyle degildir belki. Ama konsol dururken ayni oyun icin PC almaya geldim dedin mi saticinin icinde sana kabaran bir sey oluyor herhalde

Bizim dedeler, amcalar "eskiden zengini de ayni eti ve peyniri yerdi, fakiri de.... Fakiri daha az yerdi" derdi. Simdi ust seviyede cok daha iyi urun, alt seviyede peynirin suyunun suyu satilmasi, karni doyanin bile kendini yoksul hissetmesi cagindayiz. PC de boyle. Konsolun yanina ucuz model de olsa dev televizyon koyan aslinda kucukken anca zengin alisveris merkezlerinde gordugumuz, %1'in alabildigi zenginligi evine getiriyor ama baskasinin yedigine bakinca tok karnimiz gurulduyor. Bu 4090Ti dedikodulari dogru cikarsa herhalde $6000'lik sistemler de gorecegiz.

1. MSI Katana 8GB GeForce RTX 4060 ile $1.200 (bu fiyat 12th gen ile) 6 Mart. 3060'lar 6GB'ti, bunun ham performansi daha iyi olacak, DLSS3 ile 2x de mumkun olacak. "Ya elimde bu varken 40x0 serisi kart almama gerek var mi" denilen masaustu sistemlerle ayni performansi verir. Bu cikis fiyati, kampanya degil. Kampanyada $1000 altina da duser. Atiyorum 4050'li bir MSI Sword'un daha ucuza da bulunmasi mumkun olabilir. DLSS'ten RT'ye, $1000 alti tasinabilir makinelere bile geliyor demektir. 2. ROG Strix G18 • "Desktop replacement tasinabilir tek makine olsun" ve • "Katana kadar ucuz olmasina gerek yok ama Razer/Alienware gibi pahali da olmasin" diyene. i9-13980HX ve 4080/4070 ile saglam performans. 16x10 ekran ile buyuk calisma alani. Ozellikler de guzel. $2500 (4080) Gorebildigim eksisi max 32GB olmasi. Yaptigim is 40-64GB istiyor diyene uymaz. ROG Strix SCAR 16 max 64GB ve miniLED. Alternatif 1: Gigabyte - AORUS 17.3" ve 16x9, max 64GB. Alternatif 2: Alienware m16 (veya m18) 16x10, max 64GB. edit: Illa 4090 olsun ama fiyat Alienware/Razer gibi olmasin denirse Asus ROG Strix SCAR 16 iyi gozukuyor. Ama G18, m16 ve Aorus gibi 4080’larin fiyat/performans orani yine daha iyi. Not: 1. Tasinabilirlige ihtiyaci olmayan icin masaustu performansi gibisi yok. Karsilastirma icin 4070 Ti'li hazir makineler $2000-2200 civari, performansi bunlardan iyi olmali. Fakat bunlar (4080'liler) Half-Life Alyx gibi VR oyunlarini bile calistirir, PS5 VR'a gelecek oyunlari da calistirir. Konsollara gelecek her oyunu da calisirir, yakin zamanda kimse bu donanimin otesini hedefleyen oyun yapmaz. Ekran maliyetini de ekleyince pek fiyat farki da yok aslinda. Desktop kolay guncellenebilir, laptop'ta da satip yenisine gecmek mumkun. "%20 falan (atiyorum) daha hizli mi olsun, tasinabilir mi olsun" gibi bir secim cikiyor. 4090’da masaustunun performans farki artiyor. Neredeyse “iyi performans istiyorsan masaustu 4090 al, yoksa laptop 4080 veya altina bak” denip gecilecek gibi bir goruntu. Gelsinler, testleri gorelim. 2. Masaustu cok guc cekiyor, iri ve pahali diye ona kufrediliyorsa, eskinin masaustunden az guc ceken ufak ve giris seviyesi fiyatli laptoplar eldeki masaustunun hizina erisince ona da kufrediliyorsa onun cozumu sikintili.

Su konularda katildim Suna katilamiyorum: Tamamen bakis acisina bagli. 180W gerektiren laptop GPU'lari degil bunlar, gerektiginde 180W'a da cikabilen laptop GPU'lari. Idle veya ofis isi yaparken efendi gibi calisiyor. Eskiden masaustunde gordugumuz fiyatlar ve guc profilleri notebook'lara sigiyor. Eskiden studyolara ozel workstation'larda belki gordugumuz fiyatlar ve guc profilleri masaustune geliyor. Eskiden anca masaustunde calisan oyunlar notebook'larda calisiyor. Su yillarda "universiteye giden cocuga bir kac yil kullanabilecegi bir laptop alalim" dediginde onun en yeni oyunlari da calistirmasi mumkun oluyor. 2-3 yila 1.8nm'e gecilecek. Daha canavar performans isteyen icin o mumkun olacak, "durdurun dunyayi, inecek var" diyene bugunun performansinda daha da ince ve serin makineler mumkun olacak. Yani tamam, isimlendirmede falan kusurlari var da (Geforce 4 MX'ten beri o konuda guvenim olmaz zaten) tasarimda hakkini teslim etmek lazim. Cantana atip goturebildigin cihazda tasiyabildigin guc ve bu gucle yapabildigin seyler etkileyici. Bir $1000-1400'lik masaustune, bir de $1000-1400'lik laptoplara bakinca laptoplar daha etkileyici. Tasinabilir, ince, hafif tasarimlara sigdirabilen islem gucu cok etkileyici. Tasinabilirlige ihtiyac yoksa o kisisel bir durum. Konuyla alakasiz. Dusuk enerji kullanimi ile (duvara baglamadan) uzun pil omru ve yuksek performans deniyorsa ARM tabanli cozumler karsisinda hepsi dokuldu, o ayri.

GT7 VR (deneyimini anlatiyor) https://youtu.be/fpnvFGObiKQ Ortalama baba sunu bi alisveris merkezinde denesin bakalim

4080-4070Ti orneginde yasandigi gibi laptop GPU isimlendirmeleri konusunda da bi dayak yeseler guzel olur. "Bunun asil performansi nedir, kac watt cekiyor" diye arastirmak gerekmesi hos degil. Boyut konusunu performans testi ve nihai fiyatla tekrar degerlendirmek lazim. Oyun makinesinde cektigi guc seviyesi salinmis, saat hizlari yuksek tutulmus ufak alt model ile baska makinedeki dizginlenmis iri ust model arasinda pek fark olmayabiliyor. 4060'da da oyle bir potansiyel olabilir.

Altinda "$999'den baslayan laptoplarda" yaziyor, ustune Moore's Law is Dead "umarim kimse bunlar icin binlerce dolar odemez" yaziyor. Adamlar kucuk de yapsa kufur yiyor, buyuk de yapsa kufur yiyor. Buyuk GPU gelince "daha buyuk olmasi onemli degil, onemli olan islevi, uhu" diye AMD $arliyor (ama daha cok guc cekiyor), kucuk GPU gelince Moore's Law is Dead $arliyor. Aynen suna devam: Arc da aynen devam, nvidia da... AMD kendi isini adam gibi yapsin. Ne Intel gibi ucuz, nvidia gibi zirvede. Duzgun RT ve AI tabanli SS kotaramayinca "zaten onlari kim kullanacak, sadece pahali makinelerde olur, uhu" diyen bu arkadaslar ufak GPU ile $1000 alti laptoplara bile gelince "ya cok kucuk, kimse buna binlerce dolar vermesin" gibi sacma sapan seyler soyluyor.

Simdi izleyemedim, ozetle durum su mu? Bir de rebar olmadan da iyi performans vermeyi becerir hale gelmis mi?

Guc tuketiminde AMD dahi Apple gibi iyi sonuc veremiyor. Intel CPU tarafindaki saglam tasarimlarini yeni uretim teknolojisine tasirken entegre GPU performansini da ileri tasirsa oraya yuruyebilecek. Yoksa mobillesen dunyada ARM tabanli cozumler karsisinda karizmayi cizdirmeye devam. Bu GPU'lar paralel islem ve yapay zeka isleri icin iyi. O yuzden mobil SOC'lardan veri tabanlarina her seyde yer ediniyorlar. Apple nasil M1-M2 gibi entegre isler kotarabiliyorsa Intel, AMD ve nvidia'nin da oraya yurumesi lazim. Nvidia'nin veri merkezlerinde M1-M2 tarzi ARM islemcili cozumleri var. Hepsi ayri kanatlardan ayni yere yuruyor aslinda. O yuzden Intel'in bu GPU isinden vazgecmesi zor.

Bu adamlar ikinci nesilde de ilk nesil gibi "ya tamam, surucu konusunda yeni oldugumuzu biliyoruz ama fiyat da ona gore" derlerse guzel olur. Piyasada iki aktor varken guzel paylasiyorlar. Ucuncu girince fiyat baskisi oluyor. Iyidir iyi. Zamanin ucuz cozumu AMD CPU'da sistem maliyeti daha yuksek secim oldu. Zamanin acgozlu devi Intel GPU'da fiyat umudu oldu. (Bu ilk nesil sanirim 6nm. Ikincide 3nm'e gecerlerse, ilkinden ogrendikleriyle optimize ederlerse potansiyel var)

Hadi ya! Oyunu da ilginc gozukuyordu, studyosu umit vaad ediyordu, VR'a da merakliydi. Kodes (simdilik) mecazi herhalde ama gelismelerden haberim bile olmamis.

Pandemi, mining, scalping cilginliginda GPU bulunamadiginda millet hazir makinelere saldirdi. eBay GPU’su cikartilmis makinelerle dolmustu. Hazir aliyor, GPU’sunu ya kendine aliyor, ya da pahaliya satiyor. Makinenin kalani da isine yaramayacagindan ayri satiyor. O donemin verisiyle forecast yapan tedarik zinciri analizcileri bu yil da cok hazir makine satacagiz diye ellerini ovusturuyordur. 4090’li hazir makine siparisleri daha alicinin eline ulasmadi. En iyiyi istedigi icin siparis verdiyse simdi 4090Ti haberleri sizdikca iptaller geliyordur. Bugun $4000 olan makineler seneye ikinci elde $2000 olacak bu gidisle. Ya da enflasyon alip basini gidecek, gidim hizli Ti’lara $1000 fark isteyecekler. (Zaten asagi indikce fiyat/performans iyilesmedigi icin 4090 iyi gozukuyordu, iyice olur) La iki oyun oynuyoruz alti ustu. Hobi/ilgi alani olmasa bu kadar takip edeni ruh hastasi diye iceri tikarlar. Numarasini hatirlamiyorum ama Intel’den bir islemci almistim, hayatimda ilk defa kasa disina soguk hava ufluyor diye agzim acik bakmistim. Sadece GPU upgrade’i ile 10 yil goturmustu (daha oncesinde hayal bile etmedigim bir sey). AMD’den TSMC uretimi, 3D falan derken oyle bir sey gelirse sapka cikaracagim. Ama herhalde bu nesilde zor. Intel nasil GPU piyasasinda yer edineyim diye fiyat kiriyorsa buraya da ucuncu bir oyuncu lazim. ARM tabanli Windows modelini oturtsalar yolu acilacak. O zamana kadar o $50 Duron’lar tatli bir ani olarak kalacak herhalde.

Anladigim kadariyla oyun icin hazir makine alanlara ittiriyorlar bu %1 hizli ama $100 pahali islemcileri (iki markada da). RTX 4090 olan hazir makine alayim deseniz Dell'in Alienware'i bilinen marka, gereksiz kazik. Corsair Vengeance var, ondan cok daha hesapli, hafizasi da daha hizli. Onda bile islemci olarak ust modeli secmedikce 4090 secenek olarak cikmiyor. 4080'de kaliyor. Yani sunulan seceneklerde "i7 alayim, arada fark cok az, parami ekran kartina vereyim" diye bir sey yok. AMD olsun derseniz 7900X var, sistem $50 daha pahaliya geliyor, daha hizli da olmuyor. Oyun benchmarklarina bakilirsa daha yavas oluyor, Isinin dogasi geregi en hizli islemciye ihtiyaci olana hitap eder belki ama o kadar paralellestirilebilen isler yapanlar da coklu islemcili sistemleri tercih ederler diye tahmin ediyorum.

Yil sonunda gelecek Quest 3'un mixed reality icin kullanilacak sekilde renkli passthrough verecegi anlasildi. Pico 4'te gordugumuz iyilestirmelerin ustune daha hizli bir islemci koyacaklar, yazilim destegi de iyi. Carmack ayrildiktan sonra "ne yapalim edelim, Virtual Desktop calismasin" diye kasmayacaklarsa guzel bir wireless PCVR cozumu olur.

Cinebench falan gibi ham islemci gucu karsilastiran uygulamalar/benchmarklarda fark bariz de ben oyun PC'lerinden soz ediyorum. Oyunlarda 24 thread ile 32 thread islemci arasinda fark %1 gozukuyor.

Bu 7950X ile 7900X arasinda $100 fark ama %1 performans farki gozukuyor. Dogru mu? Hazir PC alanlar aliyor herhalde bunlari.

Ryzen 9 7950X3D $699 Ryzen 9 7900X3D $599 Ryzen 7 7800X3D $449 Ustteki mesajdaki 7950X'a o kadar para verenlerin mantigini cozemedim ama 7900X3D'i gormek lazim. 12 cekirdek (24 thread) 7950X'den az olsa da single-thread performansi iyi olursa oyunlarda ilginc olabilir. Ote yandan 7900X 170 W, 7900X3D 120 W. O yuzden test sonuclarini gormek lazim. Boost clock'lara bakinca kagit uzerinde iyi de onlar 3D tampon bellegin olmadigi tarafin saat hizlari (iki islemci grubu var). Yani ilk bakista gozuktugu gibi hem saat hizi yuksek, hem tampon bellegi buyuk degil. "O oyunda su onde, bu oyunda bu onde" durumlari mumkun.

nvidia 4090Ti'i $2500'a cikarirsa bunun 10 kati pahali olacak Dayan Intel!

Suruculeri oturtana kadar Intel'in gonullu kobayi olma doneminden yavas yavas "aslinda Intel'in GPU fiyatlari hic fena degil" donemine geciyor gibiyiz. https://www.youtube.com/watch?v=hcnMG713HBY Performans kazanclari eski oyunlarda ama yeni oyunlarda zaten fena degildiler, DX9 oyunlarinda dokuluyorlardi. Onlari toparlamalari guzel. Intel CPU'larda kendi uretimini kendi yapiyor ve uretim teknolojisinde AMD'nin gerisinde. Ama GPU'lari TSMC'de yaptiriyor, bir sonraki nesilde daha saglam isler cikarabilir. CPU'da tasarimi iyi kotardiklari icin oyunlarda liderligi birakmadilar ama yuksek paralel islem gucu ve dusuk enerji kullaniminin onemli oldugu veri merkezlerinde AMD'nin avantaji oldu, veri merkezi gelirlerine ve hisse degerine de yansidi. Intel GPU isini yine birakacak falan deniyor ama sanmiyorum. GPU mimarileri paralel islem gucuyle veri merkezlerinde de onemli oldugu icin AI denince akla nvidia geliyor, onun hissesi ikisinden de iyi is cikardi. Intel'in bu yolda devam etmesi sadece oyunlar icin degil, alt seviyede APU iceren AMD islemcilerinde rekabet, ust seviyede veri merkezlerinde rekabet icin de sirketin yararina. Hala yari kobay olacagima nvidia'nin driverlari duzgun kartlarini almak daha cok isime gelir, mesela VR'da falan Intel ayni basariyi veremiyor. Ama AMD gibi "ya o driverlari biz sey yapacagiz seneye" diye 20 yil surundurmeyecek gibiler. XeSS ile DLSS gibi AI tabanli tekniklere de sahipler. Orada da DLSS daha oturmus durumda ama yine AMD'ye kiyasla Intel hizli ilerliyor. "Nerede" diye bakilirsa cok etkileyici degil ama "nereye gidiyor" diye bakilirsa GPU'lari ilginc. Atiyorum 5090 tarafindan tokatlansa da 5070'a rakip bir karti 5060 fiyatina sunabilecekse "ya nvidia da cok slot kapliyor" korosunu dinleriz

Tamam ust seviyede hobi olarak .okunu cikarsinlar da, yine mesleklerine de devam etsinler Ust seviyede adam “bu bitti, yenisini ver” diye komple sistem aliyor. Umurunda degil kac slot oldugu, kasa manda gibi zaten. Orta ve alt seviyede kimse ekran kartina 4 slot ayiracagi kasayla falan ugrasmaz. Alt ve ortayi ya konsol kapiyor, ya APU’ler kapacak, ya da cloud kapacak diye butun geliri ust seviyeden cikartmaya niyetlendiler herhalde. Tasarim guzel, ona lafim yok. Gereksiz 4 slot 4090’lar yerine boyle bir sey yapilabiliyorsa sogutmaya artisi olur. Ama sunun 2 slot, kisa, undervolt halini cikarip “efendi edition” yapsalar onun da musterisi olurdu.