epi

Donanimda standartlasmayi getiriyorlar Android piyasasina. Yine her keseye, her renge gore urun cikacak tum markalardan. Ama hepsi ayni nesil icinde farkli iPhone'lar gibi donanimla yapilabilenler acisindan ortak bir paydada bulusacaklar. Apple'in App Store ile yaptigini donanima uyguluyor Google. Yarin HTC'den Vive ile uyumlu calisan, onun wireless'i da olan ama Daydream ile de uyumlu telefon gelir. Samsung'dan Oculus Store'la da, Daydream'le de uyumlu telefon gelir. LG'den Daydream uyumlu ve (atiyorum) Hulu aboneligi hediyeli telefon gelir. Yan sanayiden "Daydream uyumlu iste oglum, 2GB rami de var, bosuna ne otekine para vereceksin" urun gelir. Daydream standardina gore yapilmis app da hepsinde yag gibi kayar. Bunu once bir sure kontrollu ortamda, Pixel'de test etmeleri iyi. Asistandan streetview'e her seyini VR'a tasimak icin motivasyonu olan bir Google iyi haber.

Google kamerayi one cikardi. Sifir gecikme iddialari mevcut. Daha onemlisi image stabilization performansinda iddiali olmalari. Yani Project Tango'dan ogrendikleri ile bu telefonu sifir gecikme ile kendi pozisyonunu track ederek goruntu stabilizasyonu yapacak sekilde tasarladilarsa, donanim ve yazilimin birlikte calistigi, kullanilan yeni android (7.1) ile low level'da bu islemlerin gerceklestigi, kullanilan islemciye gore optimize algoritmalarin kullanildigi ve kameranin hizi ile cihazin sensorlerinin bir arada sistem olarak tasarlandigi bir urun soz konusu ise positional tracking'in gerceklesme imkani var. Oyunlarda layer ve compositing mantigi ile farkli parcalar farkli cozunurlukte olabiliyor. Samsung iddia ettigi gibi 13K ekran yapabilirse, onundeki sanal ekranin 4K oldugu, geri kalan ortamin kafayi cevirip odaklanmadikca GearVR gibi goz basina 1-2K cizildigi, kafayi cevirip odaklandiginda da yakinina girip baktigin 3D objelerin foveated rendering ile detayli gosterildigi bir sanal ortamda ekran modeli ile, ekranda browserda YouTube, Netflix hatta Remote Desktop, etrafinizda gercek hayattan scan mekan ve modelle oldukca Matrix yadinda bir bilgisayar ortami olusturulabilir. Bu gercek hayattan scan modeli Google'in asistan yapaz zekasi kontrol edecek sekilde bir uygulamada, karsinda bana sunu bul, bunu goster dedigin, sana holografik bir kutuphane gorevlisi gibi internet arsivinden sonuclari getiren bir sanal asistanin olabilir. Google'in yazilimi ile Samsung'un uretiminin bir araya geldigi bu tarz bir "Daydream'le uyumlu standalone VR cihazi" icin gerekli parcalar bir araya geliyor. Positional tracking bunun icin onemli ama Daydream icin Google'in Street gibi uygulamalarini VR'a tasimasi ve asistan AI konusundaki calismalari daha da onemli.

Cok insanin ilk VR sistemi PS4+PS VR olacak. Hem fiyat daha uygun, hem kullanim kolayligi ve keyfi acisindan imaji oturmus bir marka. Helal olsun Sony'e, vaktiyle Playstation'la insanlarin 3D oyun/ evde atari salonu gibi oyun makinasi donemine gecisiyle markasini ozdeslestirdi, ozellikle PS2 ile, simdi de VR'a gecisle markasini ozdeslestirecek. Alisveris merkezlerinde nasil Sony PS kosesinde kumandasiyla vs cihazi gormek, denemek mumkun oluyorsa, Vive falan duymadan Walmart'a gidip bunu goren cocugun kafasinda teknoloji lideri Sony resmi cakili kalacak. PS3 neslinde biraz camuslasmislardi, bu nesilde her seyi babalar gibi yaptiklari icin hak ediyorlar bunu. Bu nesil bunlar olur diyorduk, neslin ortasinda oldu ama oldu. PS5 piyasaya cikarken VR standart bir ozellik haline gelmis olacak. Piyasada VR uyumlu cihaz sayisi gibi istatisikler hesaplanirken PS serisi de bunun icinde olacak. Bunlar cok guzel. Ben hangisini alayim diyen icin cevap zor. Vive'in teknolojisi hepsinden ileri. "Arkani dondun, 2 metre yurudun, artik elinde isin kilici yok cunku goremiyouz elini" demiyor. PC'de yukarida verdigim ornekteki gibi, "Unity ile kendi dunyami kuracagim" diyecek kadar ozgursunuz. PS VR ise "ben o kadar ayrintiya takilmiyorum, fiyatinin karsiligini veren bir VR deneyimi sunsun, o deneyim tam elimdeki donanima gore hazirlanmis olsun" diyeni mutlu edecek bir cozum. Rift ise bu ikisi arasinda sacma bir yerde. Ne Vive gibi PS VR'dan toplam sistem fiyat farkini hak edecek kadar ileri, ne PS gibi sabit platform. VR basligi ilk acildiginda Rift falan yoktu ortada. "Sony HMZ-T1'den gelistirilmis bir urune tracking sensor'lari vs eklese Sony bu VR isini kotarir, gecmisinde tracking'li HMD girisimleri var, ellerinde koz olarak de PS platformu var" diyorduk. O gunden bu gune gereken calismayi yaptilar. Basariyi hak ediyorlar.

Google'dan yeni telefonlar, 5-inch 1080p Pixel ve 5.5-inch Quad HD Pixel XL, ikisi de Snapdragon 821 kullaniyor, Google'in normalde $79'a satilan Daydream VR gozluguyle geliyor (preorder'larda). Daydream'de tek el icin bir kumanda var, hareket ve gesture algisi barindiriyor. Bu haliyle GearVR'dan daha iyi olma sansi var, positional tracking'i de cozmuslerse zaten tartismasiz daha iyi ama o konuda bir bilgi gormedim. Nefes alan kumas temelli uretiminin sagladigi hafiflik ve yumusaklik, yuze denk gelen bolumunun cikartilip yikanabilmesi ve kumandanin icinde tasinabilmesi gibi detaylarla tasarimi da oldukca ilgi cekici. En onemlisi bunu artik bir standart haline getirmis olmalari. Daydream uyumlu telefonunuz varsa $79'a bu eklentiyi alip, elde Vive'in kumandasinin hafifletilmisi gibi bir motion controller'la VR'a dalmak mumkun.

Ben de baba bir AR uygulamasi bekliyorum, plus'taki dual kamera ve islemci ile ciddi seyler yapilabilir. Oradan gelecek deneyim ve data ile seneye VR bekliyorum/umuyorum. Apple her zamanki Apple'ligini yaparsa sadece VR icin ayri bir cihaz cikarir, ideal bir cozum olur. Son donemde yaptigi gibi piyasanin nabzina uyarsa (buyuk ekran, Pro iPad'ler vs) gozluk icin bir aparat cikartabilir, bu da kitlelere hizli yayilma acisindan ideal cozum olur. Ucuncu secenek de "henuz VR hazir degil" demeleri. 10. yilinda oled yuksek cozunurluklu ekrana gececeklerse bunu VR'la taclandirmalari ticari acidan makul olabilir. Seneye ekranlarda yenileme olmazsa telefon icin VR aparatinin gelmeyecegini de anlamis oluruz. 10. yilda sahneye cikip oled yuksek cozunurluklu bir ekran ve VR ile yeni iPhone diye bir tanitim yaparlarsa "insanlar artik yeni telefonlara eskisi kadar ilgi gostermiyor, ellerindeki her sey yetiyor" sendromunu da guzel kirmis olurlar. "Niye el kadar telefonda yuksek cozunurluklu ekran gereksin" sorusunun cevabi olur. Simdiye kadar retina ekrandi, simdi bilmemne ekran diye ona bir marketing ismi takarlar tabi. Samsung hdr amoled'de, Sony 4K'yi zorluyor, Apple en iyi goruntu veren urune sahip olmamayi daha ne kadar uygun gorebilir diyecegimiz noktaya yaklasiyoruz. 2017'de yeni konsollar, konsollarda VR, PC'de el takipli VR, Samsung mobil VR, Intel tasinabilir x86 VR, Qualcomm tasinabilir VR piyasada. Yeni donanim satmak icin VR iyi bahane. Oled vs ekran konusunda Apple nispeten agirdan aldi. VR'a giris yapmazlarsa VR uygulamalari her platformda cikarken app store'da bu furyadan para kazanmiyor olacaklar. Boyle dusununce Apple neden seneye VR'a girmesin diye dusunmek daha mantikli geliyor.

Bu smiley harikaymis

Apple'in VR konusundaki patenti: Apple'in iPhone 7 Plus'daki dual camera sistemi, gelismis goruntu isleme unitesiyle derinlik tespiti yapabiliyor. Bu ilginc AR/VR uygulamalarinin onunu acacaktir. iPhone 7 ve ona karsi dogrudan konumlandirilan rakibinin ayni baslikta sozunun gecmesi, urunun bir sonraki iteration'a nasil baglandiginin ve VR gibi teknolojilerin onunu nasil acacaginin konusulmasini konu disi olarak nitelemek biraz zor Bir de bir yanlis anlama olmus, Note 7'nin ne kadar iyi oldugundan dem vurmak degil de VR'a kalkismasi ama yeni iPhone 7 Plus gibi derinlik algisinda kullanilabilecek bir kamera barindirmamasi, pilinin patlamasi vs gundeme geldi. Ama Samsung'un VR calismasi yeni degil, Note 4'ten beri piyasada. VR'in konu ile ilgisi "Apple iPhone'un 10. yilinda, pili daha buyuk Plus serisinde, ekrani OLED'e cevirip, cozunurlugu arttirip, bu yil cift kameradan edindigi deneyimi ekleyip VR destegini getirebilir zira Google da Daydream ile bu alana girisini yapiyor, Samsung da teknoloji lideri imaji olusturmak icin Note 4'ten beri bunu sunuyor" seklinde. Google android donanim formatinda standartlasmaya gidip VR'i kitlelere yayarken Apple bos durmayacaktir. Her zamanki gibi kitlelere yayacak kadar olgunlasmasini bekliyorlar. Bu baslikta iPhone'un ve Apple'in geleceginden de soz etmeyin derseniz o baska

Tahminen VR'da telefona arama gelince Jarvis/Siri ile muhatap olacaksiniz, "simdi degil canim", ya da "bagla hadi" diyerek VR'dan cikmadan goruseceksiniz. Mikrofon onunuzde, ses kulakliginizda. Mesaj gelince hologram ekranda sanal gerceklikte onunuzde ufak notification cikacak, basinca Minority Report gibi onunuzde olacak. Teknik olarak bunlar zor degil. Vive icin (veya tasinabilir kablosuz VR cihazlari icin) bile bunlar uzak degil, notification'lari bluetooth uzerinden VR'a yonlendirebiliyor, konusmayi da iletebilir, ustundeki mikrofondan sizin sesinizi telefona iletebilir. Steam notification'lari layer olarak oyunlarin ustune ekleyebiliyor, Apple da ayni mantikla gercek hayati sanalin ortasina tasiyacaktir, sizin istediginiz olcude. Kullanilacak arayuz de ornegin iki parmakla pinch zoom yerine iki elle pinch zoom seklinde, mevcut mobil arayuzden aynen tasinir, alisilmasi zaman bile almaz. Apple bunu boyle kotaracaktir tahminimce. "Magic" reklami gozunuzde canlandirabilirsiniz. Ofis koltugunda oturmus, dirsekleri masada, kollari yorulmadan, havada elleriyle istiklal marsi okutan muzik ogretmeni gibi (ama daha estetik) hareketler yaparak yazismalarini yapan, bunu Pixar'in yeni filminin icinden yapan 20'li yaslarda insanlar. Ufak telefonun dokunmatik ekraninda mesajlasip netflix izlemek yerine Pixar dunyasinin icinde oturup, isterse kosede bir netflix ekrani da acip, o dunyanin ustune mesajlastigi FB hologram penceresini acmak, bir yandan arayan olursa oradan konusabilmek falan bagimlilik yapar genc nesilde.

http://gizmodo.com/wait-are-the-new-note-7s-overheating-too-1787198581 biz VR icin 4K ekran falan beklerken adamlar isinmayan telefon yapamaz hale geldi (samsung)

Doom VR'in teleportation formulu sci-fi oyunlar icin kulaga iyi geliyor. Full FPS oyunlarinin VR'a tasinmasi icin iyi bir cozum olabilir: http://www.gamespot.com/articles/doom-may-have-solved-vrs-traversal-problem/1100-6442439/ Carmack'a saygim degismedi. Oculus VR sirketi Rift'i gamepad ile paketlemeden, seated experience diye bastirmadan once Carmack twitter'da "bu is gamepadle olmaz, ayakta VR'in olayi bambaska" diye bildigini soyluyordu. Bu adami seven bu yuzden seviyor. Bildigini soyluyor. Kendi sirketinde istedigini yapamadigi icin ayrildi, bu sirketi yaratti, bu sirkette istedigini yapamiyorken Valve Vive'i yapti, id software Doom'u hem megatexture, hem dinamik isiklandirmali yapti ve VR versionunu duyurdu. Tuhaf bir sekilde icinde oldugu sirkete yon veremeyen ve bunu kabullenen, o sirketteki konumunu arastirma yapmak ve endustriye yon vermek icin kullanan bir adam haline geldi. Vive'daki tum teknolojiler adamin "boyle olmasi lazim" dedigi seyler. Herif DK1, DK2'yi mumkun kildi, firmaya kazandirdigi gazla ekibe onemli isimleri cekti, Samsung'la calisti, rakiplerin ve eski sirketin davalarla bogmaya calisacaklarini anlayinca facebook'un destegini sirketin arkasina aldi, Unity-UE entegrasyonunu hizlandirdi ve iyi bir seyler cikarabilecek bir ekosistem yaratti. GearVR'daki calismasindan paylastigi notlar, Android'de low level access ile ilgili calismalari, tum bu hikaye sirasinda Vulkan'a yapilan katkilar aslinda Google'in VR calismalarini da etkiledi, timewarp ile reprojection tekniklerine dikkat cekti, dusuk latency icin herkesle yakin temas kurdu, Sony gibi rakiplerle bile. MS'la yakin calisip VR'da Minecraft'i falan mumkun kildi. Film endustrisinin mutfaginda kullanilan teknolojilerin VR'a adaptasyonuna OTOY'la calisarak el atti. VR video streaming icin facebook'u isin icine cekti. Aslinda dusununce Doom cikti mi, cikti. Vive cikti mi, cikti. Doom VR cikacak mi, cikacak. Bunlar yerine arastirma yapabilecegi oncelikli her konuya el atti adam. Ama kendi adam ettigi veya deger kattigi sirkette kendi sozunu dinletememe olayi kotu. Rift'i bastan Vive gibi olma hedefine yoneltemedi. GearVR'da Samsung'u yeni iPhone Plus'taki kamera gibi bir kamerayi ekletmeye ikna edemedi hic bir cihaza. Onun yerinde olsam "...erim" der, Oculus VR Dallas subesi bunyesinde Qualcomm VR 820 gibi standalone bir cihaz yapardim. Icinde nvidia'dan ozel bir SOC, ustunde kim standardini tutturabiliyorsa ondan yuksek cozunurluklu paneller ve eye tracking, hizli kameralar, grafik isini Vulkan ile cozecek ve konsol tipi low level access saglayacak bir isletim sistemi, Oculus Touch ile de uyumlu Oculus BFGear. Rift, GearVR ve BFGear diye uc serimiz var, biri PC icin, digeri telefon icin, BFGear ise en iyiyi isteyenler icin diye tanitir, sirketin prestij urununu yaratirdim. Palmer'i da Rift'in muduru gibi bir pozisyona iterdi bu, herkesin isine gelecek bir hareket olurdu. Sirket VR'in Sega'si olurdu. Rift + PC'den ucuz ama Rift veya Vive'dan pahali bir urun olurdu urun konumlandirmasi acisindan. Piyasaya gelen en saglam VR cihazi olurdu. GearVR deneyiminden ogrenilenler, kamera ile inside out tracking icin nvidia'nin donanimi, cihazin konforlu ve ergonomik olmasi icin Rift'ten ogrenilenler, ayni lens tasarimlari vs, adamin grafikler ve oyun motoru icin isteyecegi ideal SOC aranjmani ile veya nvidia'nin tanitimi olsun isteyecegi en guncel SOC'una (Xavier gibi) uygun yazilmis bir renderer ile fantastik bir urun yaratirdi. Arkasini dolduracak Oculus Home da hazir, icerik de hazir. Vive oyunlari bile akardi o tarafa. Carmack da cihaz icin mukemmel olacak renderer'i Unity vs icin asset olarak salardi ortamlara. Her oyun cillop calisirdi.

Amerika'dan alip gonderme konusunda yardimci olurum. VR olmus mu diyorsaniz olmus, bu haliyle gayet guzel. Daha iyi olur mu derseniz onumuzdeki 5-10 yil cozunurluk artacak, o yuksek cozunurluk kablosuz, hatta tasinabilir cihazla beslenecek, tabi daha iyi olacak. Ama su haliyle Vive oldukca iyi bir VR deneyimi sunuyor. Zaten Steam kullanan adam icin konsol kadar pratik kullanimi rakiplerinin otesinde teknoloji ile birlestirmis. The Lab theBlu Tilt Brush ILMxLAB Trials on Tatooine Lightblade VR Nvidia Fun House Destinations Bu usttekiler ilk denenecekler. The Night Cafe Surge Bunlar ilk deneyene gosterilecek ilginc ve bedava deneyimler Job Simulator Hover Junkers Project Cars Radial-G Space Pirate Trainer Bunlar para odedigine degecek gibi gozuken oyunlar, yeter ki kisiye hitap etsin. Bir de kendi deneyimini kendin yaratma imkani var. Henuz yapmadim, her adimi sorunsuz olur mu bilmiyorum ama soyle bir dusuncem var: 1. Unity Personal Edition ucretsiz. SteamVR plugin'i mevcut: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/32647 2. Buna Valve'in sabit 90fps renderer'ini eklemek mumkun: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/63141 3. Soyle gercek mekan scanleriyle baba bir ev ortami kurmak mumkun: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/41721 https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/62337 https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/51978 4. Odaya istediginiz karakter modellerini (minion'lardan gercek insandan scan'e kadar) serpistirmek mumkun: https://clara.io/ https://www.cgtrader.com/3d-models/character-people/ 5. Bu karakterlerin gozlerinin sizi takip etmesini saglamak mumkun: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/49027 6. Duvara/TV ekranina, istediginiz videoyu yansitmak mumkun: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/59897 7. Odada baska bir ekranda 2D bir oyun, kenarda not aldiginiz sanal bir bilgisayar vs olabilir: https://www.assetstore.unity3d.com/en/#!/content/18482 Eskiden Quake vs icin mod, level yapan PC'ciler simdi kendi sanal gercekliklerini kendileri kurabilirler. Mesela ustteki ornekteki gibi dusuk cozunurlukte de guzel olacak cizgi dizileri izledikleri luks bir sanal tiyatro odasi kurup icine istedikleri sanal karakteri ve mini game'leri doldurabilirler.

Tesekkurler Orion Simdi bunu kesfettim. Okyanusun dibinde oturup onunde masaustunu acmak mumkun. VR'da the Blu'da, dashboard'u acip, evin o maviyle kontrast saglayacak turuncu hayalet goruntusunde ekranin yerini bulup, onun ustune acilacak sekilde menu tusundan desktop'a gecip, onunde bilgisayar klavye, mouse, bakmadan yazamiyorsan ekranda point click edebilecegin on screen klavye, arsivinden muzik acip, okyanusun dibine tuple inmis de kulaklikta muzik dinliyormus gibi onundeki ekranda calisabiliyorsun. Daha yuksek cozunurlukte panellerle yeni nesil bir Vive geldiginde deli gibi sanal ofis uygulamasi cikar piyasaya.

Uc cihazin arasinda gorsel kalite olarak pek bir fark oldugunu sanmiyorum. Su anda agzi acik oynama evresindeyim, fresnel halkalari batarsa bir sure sonra batar gozume, simdiye kadar farketmedim. Goz basina 1K gibi bir cozunurlukteyiz, bu 16K oldugunda gercekten ayirmakta zorlanacagiz deniyor, su haliyle cozunurluk ve pixeller arasi siyah screen door effect batmadi gozume. Isin kilici kullaniyorsun, gelen lazer'i kilicla vurarak savusturuyorsun, bunu bekledigimden iyi yapmislar mesela. Lazer hizli geliyor, kumandayi hizli salliyorsunuz, takip ediliyor, zamanlamaya ve goruntuye kendinizi kaptiracaginiz bir deneyim oldugu icin siyah nokta falan gormuyor goz. Bir de uygulamalar cok iyi tasarlanmis, cok guzel gozukuyorlar. Bir seye yaklasip ustundeki yazilari okuyabiliyorsunuz, odanin ortasindaymis gibi bir karakterin etrafinda dolasip inceleyebiliyorsunuz. Henuz yeteri kadar vakit gecirmedim ama Valve'in the Lab'i ve ILM'nin Star Wars uygulamasi Disneyland'de veya Epcot Center'da goreceginiz seyler gibi. Baska uygulamalar lunaparkta veya bilmemneCON tarzi icindeki farkli sergilere katildiginiz toplantilarda gordugunuz seylere benziyor. Zombie Trainer atis poligonuna gitmek gibi. Gelecekte fuar, panayir, eglence ve kultur merkezine gitmek gibi bir his veriyor, kendi evinizde. Simdiye kadar 2x1.6 metre alanda oynadim. Nvidia'nin VR Funhouse'u 2x2 istedigi icin calismayi reddetti, onun disinda her sey duzgun calisti. Bir kafes icinde insani kopekbaligi olan denize sarkitirlar ya, sanki onun gibi, odadaki sinirlari belirlenmis alaniniz VR dunyasinin ortasina koyuluyor, kenara yaklastikca sinirlari gorulur hale gelen holografik bir kafes gibi. Sinirli alaninizda ayakta durup, etrafinizda donup, kumandalari sallayabiliyorsaniz sizi ucsuz bucaksiz bir evrenin ortasinda odanizdaki kadar bir alana koyuyor. Tabi 3 metreye 3 metre alaniniz olsa super olur, 2x1.6 alanda isin kilici kullanirken kendimi kaptirinca kumandayi duvara vurdum 1–2 kez Odayi duzenlemekle biraz daha ugrasip 2x2 yapmam lazim. Sistem iyi, eline kumandayi al, dugmeye bas Steam karsinda, dugmeye bas VR'da desktop'in karsinda. Herseyi ile entegre, duzgun, oturmus sistem. Bunun telefonunuzla entegre olup notification'larin kolunuzdaki sanal banda gelmesi gibi bir sey yaptiklarinda sorumluluklari da ihmal etmeden gercek hayattan kopariz. Kablo biraz kullandiktan sonra kayboldu gitti. Aklimdan cikti, dusunmeden etrafinda dolasir oldum. Asagi sarkiyor, ayaginiza, bacaginiza degiyor, vucut nerede oldugunu biliyor. 2x2, 3x3 odalar icin ideal uzunlukta. Bir sure kullanayim, yenisi veya upgrade'leri ciksin, kablosu, cozunurlugu, lensi gozume batar belki. ama su anda, su haliyle hersey bekledigimin otesinde. Bedava gelen uygulamalar su haliyle oldukca doyurucu, bir daha monitorde oyun oynamayabilirim. Sadece video ve multimedia icin (ki bu yil daha cok 360 derece film, klip vs gelecektir) GearVR alinir. VR icin Vive. Benim fikrim zaten bu yondeydi, cihazlari kullaninca pekisti. Bu ilk izlenimle yazdiklarim olarak burada dursun. Bir ay sonra daha saglikli degerlendiririm. Henuz VR'da yazi yazmaya calismak gibi girisimlerim olmadi, video izlemeyi denemedim bile. Elimde iki isin kilici tutuyorum. Yuzumun onunde birbirine degdiriyorum. Kivilcim, duman, ses, iki elimdeki kumandanin titremesi, bunlarin pozisyonunun sanal dunyada havada gordugum isin kilicinin pozisyonuyla ayni olmasi... Baska bir boyuta gitmisim, oradaki yapay zeka beni gorebiliyor ama benim insan gozlerime ben gorunmezim gibi. Zombi bilmemne trainer'da elimde silah tutup hedefe dogrultuyorum, gercekten nisan alir gibi. Elimdeki bu dunya ile etkilesime gecmemi saglayan sey her ne ise icinde oldugum ortamin isiklandirmasina uyuyor. Bunla yapilabileceklerin siniri yok gibi. Ellerim oyunda bana gozukmuyor ama bu evrendeki her seyle uzanip dokunarak etkilesime girebiliyor. Ellerin gozukmemesi sorun degil, zaten hic bir yanim bana gozukmuyor. Teleportation'a bu kadar cabuk alisacagimi dusunmemistim. Bizimkine paralel bir evrende, gorunmez ama o evren sakinlerince tespit edilebilir bir bedende, bir karakterin etrafinda 4 donup gozlerinin sizi takip ettigini goreceginiz kadar alanda, bu alanin konumunu sanal gerceklikte elinizle tasiyip, diger elinizde bir seye carpinca titresimlerini hissettiginiz isin kilici, teleport ettiginiz yerde bir objeye sol elinizi uzatip uzaktan hareket ettirmek, bunlarin lazer takiple gercekten elindeki kilici birebir oturtacak hizda yapilmasi, bunun tracking'inin islemci gucu gereksinimi az olmasi, Source 2 motorunun hizi 90fps'de tutup kaliteyi dinamik ayarlamasi, yeni nesil grafik kartlarinda 90hz'de kalitenin ust seviye olmasi, Source 2'nin bu grafik motorunun Unity icin kullanilabilmesi, Steam VR'in derli toplu ve intuitive olmasi, Steam'in entegre olmasi... Vive olmus be Model yukleyip etrafinda gezdigin uygulama var. Bir de Google Tilt Brush var. Ikisini bir araya koy. Modeli Unity Asset olarak export et. Architecture visualization studyolarinin hazirladigi gercek mekan scani evin icine koy. Sims oyna. Icinden. Sonra boyle iyiymis dediginde 3D print ettir onlari. Kendi eserin evde otur. VR'a da birebir uysun. Yanindaki karakteri ve oynayacaginiz oyunu da sen yaz. Vive, Unity asset store ve upwork'ten bir programciyla, bedava Unity Personal Edition ile kendi gercekligini yaratip orada oturabiliyorsun, kendi evinde ne kadar alanda hareket edebiliyorsan burada da o kadar yerde hareket ediyorsun. Asset'ler arasinda Netflix falan da var. VR olmus. Dunyadan goruntu alip, edge tespiti yapip, renklendirip geldigin boyutun hayalet goruntusu gibi VR'in ustune overlay edebiliyorsun. Secenek. Zaten gelmeden istedigim oyunlari Steam'den indirmistim. Bu kasklar 16K'ya yaklasana kadar onumuzdeki monitoru tercih edecegiz neticede. Yazi yazarken de klavyeyi seviyoruz hala. Desktop modu ve Virtual Desktop olsa da bu aliskanliklar kolay degismeyecektir. Oyunlari yine bildigin gibi kurup indiriyorsun. Sonra oyuna sira gelince kullanmasi cok pratik, konsol gibi. SteamVR'a dalmak istiyorsan al masadan gozlugu, tak kafana, al kumandalari eline, kumandalarin acma dugmesine bas, kaski gozunun onune indir. SteamVR karsinda. Isin bittiginde de cikart kafandan, koy kenara, koy kumandalari sarja, masaustunde kosesindeki carpiya basip SteamVR'i kapat. Gorus alani da kar maskesi takmissin gibi. Soguk demek bu gorunmez oldugum boyutta (karsimda fan acik, ondandir). Masada ufak ama guclu bir fan var, kullanirken acik tutuyorum, cikartinca da teri falan kurutsun, aleti sogutsun diye onune koyuyorum. Bu haliyle bugulanma yasamiyorum. Karsimdaki dunyaya bir pencereden degil, icinden, kar maskesi gibi bir seyin ardindan bakiyorum. Aslinda gordugum gorus alani, FOV, yuzumdeki maskenin tipinin benzedigi, seklinin benzer oldugu bir kar maskesiyle gorecegim alan. Buyuk bir ekrani duvara caksak, hemen altinda yerde enlemesine PC, VR'a gececegimizde odadan cikardigimiz bir klavye/mouse masasi ve ofis koltugu ile her 2mx3m ve ustu oda ofis ve VR odasina donusebilir. 3m derinlikli kismin bir ucunda esya/elbise dolabi, bir ucunda evrak ve printer/scanner dolabi. Telefonu Vive ile pair edip VR'da notification'lari almak mumkun. Bunun icin bir app var. Arayan oldu mu gor, cikar cebinden cevapla. Konusmaya gore bilgisayara gecmen gerekiyorsa, VR'da ekrana kalacak dusuk cozunurluk ile idare edebileceksen dashboard'dan desktop'i sec, yapilacak isini yap. Yaziyla ugrasanlar icin simdilik cazip degil de mesela Telemarketing veya telefon assistance, tech support vs isi yapanlari ofiste boyle yasarken dusunebiliyorum. Ustune bir text overlay ile musterinin cevabina gore okumasi gereken metin onunde altyazi olarak geciyor sekilde istedigi an durdurabildigi VR bir MMO'da yasayabilir insanlar. Ofis hayatlari bu olabilir. Telefonla yapilan isler genelde stresli oldugu icin hepsi dandik ofis ortamindansa bunu tercih edecektir. Mesela bir muzeyi gezerken. Veya bir Sketchfab modeli icinde gezerken. Sesler ortama verdigi muzik, telefondakinin sesi ve ortam sesleri. Dis sesler izole. 2x2 cubicle'larda millet sanal bir evrende deniz kenarinda kumsalda oturarak calisabilir.

Vive olmus be...

Henuz okumadim ama hemen yazmak istedim: Acilmasina cok sevindigim bir baslik

VR'da da calisan bir oyun yapiyorum, Universite'de tez projemin parcasi, orada egitim amacli oyun olarak kullanilacak. Oyunun flat monitor version'u bu cuma bitiyor, sirada VR var. O yuzden daha fazla bekleyemedim, bir Vive, bir de GTX 1080 siparisi verdim. Yani 1080 Ti'in duyurusunun eli kulagindadir Simdilik 1080p ekran kullanmaya devam edecegim, sabit hizda calisir hersey. Belki 4K 120hz monitorleri beklerim, onlarla birlikte ekran karti guncellemesi yaparim. Oyun hazir olunca paylasacagim.

Sony PS4 Pro'ya eklerse kendi TV'lerine de ekler. Bu veya benzeri bir teknigi en azindan yeni konsollarinda desteklememeleri, urunlerinde bu ozelligin eksik olmasi pek Sony'e gore bir hareket olmaz. Piyasaya kendi alternatiflerini getirmeyeceklerse bedava Freesync'i desteklemeleri olasi. Nvidia da bir gun TV cikarir belki. 4K G-sync IPS, oyun TV'leri, PC ekrani olarak optimize iki seri (60 ve 120hz). Tableti nasil urettiriyorsa bunlari da uzakdoguda urettirir. G-sync'li OLED'lerle de prestij serisi yaparlar, 4 Titan alip SLI yapan adamlara satarlar.

Muhtesem!

Qualcomm VR820 Mobil, kablosuz, standalone cihaz. Pasif sogutma, 5000 mAh pille saatlerce isinmadan calisiyor. Goz basina 1440x1440 cozunurlugu var. Eye tracking var. Positional tracking var. Entegre spacial audio var. Trackpad var. Olmus bu. http://uploadvr.com/qualcomms-vr820-6dof/ Fiyat uygun olursa harika. Fiyat yuksek olursa mobil SOC'un saglayacagi grafiklerin basitligi goze batabilir. Su ana kadar duyurulan urunler arasinda 1. En iyi grafiklerle PC oyunlarini motion control ile room scale oynamaya kablosuz cozum oldugu icin ustteki MSI VR One + Vive, 2. Baska cihaza baglamadan calisacak sekilde VR icin tasarlanmis, her yere goturebildigin ve motion control disinda VR icin onemli tum teknolojileri destekleyen bir urun oldugu icin Qualcomm VR820, 3. Yine tek basina yeterli olan, el takibi de yapabilen derinlik kamerasi barindirdigi ve PC mimarisini kullandigi icin arastirma gelistirme ekiplerinin ilgisini cekebilecek Intel Project Alloy kendi kulvarlarinda en iyi urunler. GearVR zaten telefonun varsa dusuk maliyeti ile ilgi cekici olabilir ama onun disinda OculusVR kendisinden bekleneni su ana kadar veremedi. Ilginc bir not: Qualcomm drone'larda da kullandigi bu positional tracking'i biri genis acili iki kamerayla yapiyor. Akla iPhone 7 Plus geliyor. Samsung Carmack'i dinleyip telefona ikinci bir kamera ve bir motion processor koysaydi buyuk ihtimalle bugun GearVR baska bir yerde olurdu. Bu da VR'da gezinmek icin UE4 ile fan yapimi Mos Eisley:

Arastirmadim, asagidaki linkten iki ornek veriyorum: Samsung UN40KU6300 40inc, filmler icin iyi siyahlar, 4k@60Hz @ Chroma 4:4:4. Oyunlarda dusuk input lag. Sony XBR43X830C 43inc, IPS, 4K@60Hz @ Chroma 4:4:4. Oyunlarda 1080p@120hz duzgun goruntu. Dusuk input lag. http://www.rtings.com/tv/reviews/by-usage/pc-monitor/best Eskisi gibi TV'ler monitor olmaya uygun degil ayrimi yok artik. Cozunurluk yazi okumaya uygunsa, oyun oynayanlari dusunerek dusuk input lag modlari koymuslarsa, gerekli baglanti seklini sunuyorsa, paneli uygunsa bu bir monitor demektir, ustune TV olarak da kullanilsin diye ek donanim olmasi bu islevinden eksiltmez (olmasa da 20$ ucuz olsa tercih ederim, o ayri). Sag kenarda snap edilmis excel/word/browser ideal boyutta oluyor, eskinin 20 kusur ama cevirip landscape modunda da portre modunda da kullanilabilen monitorleri gibi. Sol tepede ustte snap edilmis ikinci excel/word/browser'dan veri takip edip calistiginiz dosyaya yazarken sol alt kosede 1080p video penceresi 1080p cozunurlukte izleniyor. Madem multitask icin PC'desin, ekran boyutu da ona gore olmali. Millet ufak tablette multitask istiyor, PC'de cucuk kadar monitor kullaniyor (daha pahaliya satin alip) benim aklima yatmiyor (g-sync haric). Bunlardan biri ve yanina uygun bir Geforce 1080. Eger HBM2'li kartlar ve 4K@120hz beklemek istemesem bunlara bakardim. Beklemek sart degil tabi, benim beklememin bir sebebi de VR icin entegre cozumler ve sirt cantasi PC'leri de gormeden son karar vermemek. Entegre cozumler de sirt cantasi urunler de dokulmeye basladi. 4K@120Hz ve HBM2'li urunler de gelecek. Yeni nesil konsollardan once, daha once isaret ettigim tarih civarinda gelecekler. Beklememin diger sebebi henuz 40inc 4k TV'lerin oturmadigini dusunmem. Siyahlar iyiyse gorus acilari iyi degil, onlar iyiyse HDR yok, HDR varsa 1080p@120hz yok, paneller 120hz ama 4k@120hz verecek baglanti tipi yok... Iyi paneller daha pahali iri modellerde, 40inc 4K 4:4:4 masaya koyup oyuna gore 4k@120hz, 4k@60hz, 1080p@120hz arasinda secim yapip gorus acisi/renkler/siyahlar/input lag icin iyi sonuc almak icin 4k'nin bu fiyat araliginda da olgunlasmasini beklemek lazim. 40inc ustu benim masam ve ekrana uzakligim icin fazla iri. Bunlar "bence" tabi. Iceriden bir bilgim yok, gecmis deneyimleri veri alip gelecegi tahmin etmeye calisiyorum.

iOS 7'di galiba, takvim uygulamalarini, uyarilari falan corba etmisti kurdugumda. Buyuk update'ler korkutuyor o zamandan beri, randevular, onemli tarihler falan karisirsa ben de karisiyorum. O zamandan beri problem olmadi ama ilk "kurayim mi abi" dediginde bir sure bekletiyorum. Uyari icin tesekkurler.

1. Hangarin olacak 2. Vive ve VR One olacak Bilgisayari olmayan gelsin kullansin mantiginda Internet cafe'ler gibi milletin 30-60 dakika kiraladigi bir VR mekanin olacak. Lasertag mekanlari gibi, sirtina cantayi vereceksin, yeni musteride pili hot swap edeceksin. Oturup cayini iceceksin. 1. Standart VR oyunlarini, uygulamalarini kullanmak mumkun olacak 2. Grup halinde katilan yetiskinlerin "laboratuardasiniz, kosede kendini zincirlemis doktor var, zombiye donusuyor, zinciri yettigince saldirganlasiyor, birinizde bayiltici silah var, su bulmacayi zamaninda cozemezseniz (panzehiri bulmak gibi) donusumunu tamamlayacak, zincirini kopartip size saldiracak" seklinde oyunlar oynamasi mumkun olacak.

MSI'dan HTC Vive icin VR One. In Tokyo Game Show 2016, MSI will announce the world’s first-ever VR Backpack, the “VR One”. It weighs merely 3.6kg. It comes with 2 battery packs (non-stop hot swap design) GeForce ® GTX 10 series graphics card, Under noise of 40dBA. Sirt cantasi gibi tasinacak, kablo derdi olmayacak, pili hot swap lasertag gibi yerlerin teoride sonsuz VR sunmasini saglayacak, LightHouse base unitlerinin gordugu alanda serbestsin. http://www.guru3d.com/news-story/msi-vr-one-vr-backpack.html

Tesekkurler, iyi bayramlar.

Yanlis anladiniz herhalde, kimsenin sizi ikna etmek gibi bir gorevi ya da cabasi yok. Urunu begenen, takdir edenlerin gorus acisi nedir diye merak ederseniz okuyabileceginiz bir gorus paylasilmis. Gorusu paylasanin sizin o gorusu anlayacaginiza, tamamini okuyabileceginize ve karsi tez uretebileceginize dair beklentisi yok, sizin fikir yaristirabilen biri oldugunuz varsayimi ile hareket etmiyor. Urun sizin icin yapilmamis, "Elma Bahcesi"ne girip bir elmaya, bir bahceciye, bir de elma yiyene kufretmek pesindeki kullaniciya hitap etmiyor.