Herkese merhaba,
Esasında uzun çaplı bir inceleme yazmak isterdim ama sanırım zaman ayırıp yazamayacağım. Bu konuda drone alma sürecini, kayıt süreci, yurtdışından getirmenin sıkıntıları ve ucundan drone'u anlatıp ilk hazırladığım videoyu sizlere göstermek istiyorum. Umarım beğenirsiniz. Pilotaj olarak kendimi geliştirmeye çalışıyorum o yüzden yorumlarınız çok önemli benim için Yazım/imla hataları için şimdiden kusuruma bakmayın.
Drone sevdası bende uzun zamandır vardı. 4 yıldır falan drone almak için kenara para atıyordum sürekli. İlk gözüme kestirdiğim drone AirDog'du. Kickstarter projesi olarak başladı daha sonra üretime geçtiler. Katlanabilir drone fikri sanırım ilk bu firma ortaya attı. Drone hafifti, katlanıyordu ve ilk tanıtıldığında su geçirmez olarak tanıtılmıştı. Daha sonra sessiz sedasız bir şekilde su geçirmezliği kaldırdılar. "Water resistant gözüküyor bizim testlerde ama garantisini vermiyoruz" diyip kapattılar konuyu. Neyse bu drone kumanda ile kontrol edilmiyordu. Bileğinize "leash" denilen bir alet takıyordunuz ve drone sizi belirlediğiniz yükseklik, açı ve uzaklıktan takip ediyordu. Drone'un kamerası yoktu fakat gimbalı vardı. Gimbal'a GoPro takıp çekim yapıyordunuz. Extreme spor yapan birisi olmadığım için bana hitap etmediğine karar verip beklemeye devam ettim. Üstelik fiyatıda 1600$ gibi uçuk bir rakamdı şimdilerde biraz daha düşmüş.
Herhalde istediğim tarzda bir drone hiç çıkmayacak derken 2016 Ekim ayı gibi GoPro kendi drone'u olan Karma'yı tanıttı. Zaten hali hazırda bir GoPro kullanıcısı olarak oldukça sevinmiştim. Karma'da katlanabilir bir drone idi ve güzel artıları vardı. Başlangıç paketinin içinde taşıma çantası, çıkarılabilir gimball'ı ve kumandasındaki built-in lcd ile oldukça güzel gözüküyordu drone. Çıkarılabilir gimball'u biraz açmam gerekirse; Drone da bulunan gimbal ı çıkartıp kendi çubuğuna bağladığınızda GoPro'nuzla karada titreşimsiz videolar çekebiliyorsunuz. 3 axis sabitlemeye sahip bir gimbal olduğunu belirtelim. Fiyatıda GoPro Hero 5 kameralı 1100$ kamerasız 800$ idi. Hali hazırda GoPro Hero 4 Silver kameram olduğu için 800$ benim için çok iyi fiyattı. Hatta almaya kesin gözü ile bakıyordum. Forumdan @stardust ile uzun uçuş kovalamaya başlamıştım. Denk getiremedik ama yinede kendisine ilgisi için çok teşekkür ederim.
Fakat Karma beklendiği gibi çıkmadı. Daha doğrusu piyasadaki rakiplerine göre teknolojik olarak oldukça eksik bir dronedu. Ağırdı, intelligent flight mode bakımından kısırdı, katlanmasına rağmen büyüktü, 12 dakika gerçek (tanıdımda 20dk diyorlar ama kimse o rakama ulaşamadı) uçuş süresi vardı ve en kötüsü ilk parti üretimlerin hepsi hatalıydı. Ekim 2016'da piyasaya sunulan drone hemen gerçi çekildi ve satılan drone'lar da geri çağırıldı.
Ben artık iyice ümitsizliğe kapılıp, herhalde kısmet değilmiş demeye başlamıştım Taki youtube'da drone incelerken şu videoya denk gelene kadar. DJI Mavic'ı duymuştum fakat hiç oturup incelememiştim. Başlangıç fiyatı 999$ idi belkide o yüzden hiç bakmadım fakat bulduğum video tam benim aradığım şeydi. GoPro Karma vs DJI Mavic Pro. İnceleme yapan arkadaşın video boyunca söyledikleri bana çok mantıklı geldi. Üstelik elinde hem Karma hemde Mavic Pro vardı yani yan yana inceleme şansı vardı. Sonuç Karma DJI Mavic Pro dan çok daha kötü bir drone idi. Şu notu eklemem lazım. Bu inceleme GoPro Karma'nın ilk hatalı partisinden alınan bir drone ile yapıldı. Fakat incelemeyi yapan arkadaş daha sonra 2. parti üretim Karma ilede aynı incelemeyi yaptığında çok fazla bir değişiklik olmadığını görüyoruz. Video biraz uzun fakat izlemek isteyenler için aşağıya koyuyorum.
Bu videodan sonra DJI Mavic Pro nasıl bir şeymiş dedikten sonra incelemeye başladım. Oldukça iyi bir drone olarak gözüküyordu. 999$ başlangıç fiyatı 1300$ combo paketi (ekstra 2 batarya, charging hub, car charger, çanta, ekstra pervane vs) fiyatıydı. Nasıl alırız bunu diye araştırırken Türkiye'de geçen sene çıkan bir yasa ile ve tekrardan yenilenen ve sıkılaştırılan yasa ile yurtiçi yurtdışı farketmeksizin getirdiğiniz drone'u devlet sistemine kaydettirmek zorundasınız. Eskiden yurtdışından aldığınızı gümrükte yakalanmazsanız pat diye kaydettirebiliyordunuz fakat artık onuda engellediler. Yurtdışından gelen drone'u kaydettirmek için Ankara Sivil Havacılık dairesine "İthal Uçuşa Uygunluk Belgesi" almak için yazışmaya başlıyorsunuz ve vergisini ödüyorsunuz. Kısacası sizi çok uğraştıracak bir olay. Burayı kısa keselim yurtdışından drone alacaklar bu konuyu mutlaka iyi araştırsınlar. DJI Türkiye'deki ilk resmi dükkanını İzmir Karşıyaka'da açtı. Açılış gününde %10 indirim yapmışlar onu kaçırdım ben ama yinede dükkana gidip DJI Mavic Pro Fly More Combo istiyorum, nakit alıcam en son ne olur muhabbetine girdikten sonra 350TL indirim alabildim ve kapora yatırıp drone'un gelmesini bekledim. Düşündüğüm fiyattan daha pahalıya almış oldum fakat en azından 2 yıl garanti ve kayıt sıkıntısı yaşamayacaktım.
Biraz DJI Mavic Pro'yu anlatalım.
DJI drone sektöründe lider firmalardan biri. D&R'da hepiniz Phantom serilerini görmüşsünüzdür. Phantomlar çok güzel dronelar ama benim için taşıması zor. Katlanmıyor ve boyut olarak büyük bir drone. Mavic tanıtıldığında o anki en üst model Phantom 4 idi ve Mavic kamera kalitesi ve uçuş süresi olarak Phantom 4 ile neredeyse başa baş idi. Benimde amacım taşınması kolay bir drone almak fakat kalitedende çok ödün vermemekti. Mavic tam benim ihtiyaçlarım için yaratılmıştı.
Mavic'in katlanmış halinin boyutu:
Kısaca Mavic'in ana özellikleri:
Katlanır ve hafif (743gr) olması
4K 30fps - 1080p 96fps kamera
3 axis gimbal
27 dakika uçuş süresi (Testlerde 25dk çıkıyor uçuş süresi. Kendi uçuşlarımda 25dk uçuş süresi elde ediyorum)
7km menzil (şehir içinde pek mümkün değil. Elektro manyetik dalga yayan herşey menzili düşürüyor)
Ön tarafta obstacle avoidance sensörleri
Intelligent Flight modeları
Sosyal medyadan canlı yayın yapma imkanı
Sport modda 67 km/saat hıza çıkabiliyor
DJI GO 4 application'ı oldukça başarılı
Yukarıdaki videoda ana özelliklerinden zaten bahsediliyor. O videoyu izlemenizi tavsiye ederim. Drone pilotluğu konusunda tecrübem sıfırdı. Yani nasıl kullanılır ne yapılır asla bilmiyordum. O yüzden alacağım drone'a güvenebilmem ve akıllı bir drone olması benim için olmazsa olmazımdı. Mavic sağolsun bulundurduğu birden fazla sensör ve teknoloji ile bu konuda beni oldukça rahatlattı. Çünkü drone'u 2 km öteye yollayıp kaybetme düşüncesi bile korkunç geliyordu veya 2 km ötede sinyalin kopup ne yapacağımı bilmiyor olmam. Drone'u ilk aldığım gün 100 metre yüksekliğe çıkarttığımda dizlerim titredi korkudan o kadar acemi bir pilotum yani.
Neyse benim için önemli olan bir kaç noktaya değinmek istiyorum. Karmayı zaten çöpe attık ama Karma'nın videolarını inceledikçe içimde oluşan düşünce "bu drone'a ben güvenemem" idi. Yukarıda verdiğim karşılaştırma videosunu izleyenler neden olduğunu anlarlar. Kendi kafasına göre takılıyor drone. Güvenemediğim bir drone'a gidip 800$ vermekte saçmalıktı. Aşağıda şimdi arkadaşlarımın bana hep sorduğu durumları ve benim içimi rahatlatan teknolojilerden bahsedeceğim biraz.
Günümüzde bir çok droneda "return to home" seçeneği var. Drone havadayken geri getirmekle uğraşmıyorsunuz tuşa basıyorsunuz ve kendi gelip iniyor. Mavic'in burdada diğerlerinden fark yaratan özellikleri var. Uçuş ensasında 15'den fazla uyduya bağlanıp drone'un havadaki konumunu net bir şekilde belirleyebiliyor. Sizin kalktığınız yeride bu sayede net bir şekilde bildiğinden ona göre dönüyor. Buna ek olarak kalktığınız yerin fotoğrafını kendi kendine çekiyor ve return to home başlatıldığında ve o noktaya geldiğinde drone'un o an aşağıdında ne varsa kalkıştaki fotoğrafı ile match etmeye çalışıyor. match ediyorsa kendi güzel güzel iniyor. Fotoğraf match etmiyorsa sana soruyor "Is it safe to land?" diye. Karma bu konuda çok ama çok başarısız mesela. Return to home'un bir sıkıntısı var. Drone 30 metre yükseklikte diyelim. return to home dediniz fakat dönüş yolunca ağaç/ev/direk gibi engeller var. Mavic'te iki seçeneğiniz var. Kendisi dönerken öndeki obstacle avoidence sensörü sayesinde bir engel ile karşılaştığında duruyor ve otomatik olarak 5 metre yükseltiyor drone'u. O engeli aşana kadar 5m 5m yükseltiyor ve engeli aştığında yoluna devam ediyor. İkinci seçenek drone'a return to home altitude vermek. O an 30 metrede ise ve siz ona return to home yaparken 80m'den dön derseniz kendisi otomatik 30'dan 80'e çıkartıp öyle dönüş yoluna geçiyor. Bu oldukça önemli bir özellik. Şuan her uçuştan önce etrafımdaki yüksekliklere bakıp bu yüksekliğe karar veriyorum. Bu sayede güvenli bir şekilde kalktığı yere dönebiliyor.
Bir diğer önemli konu uçuş esnasında sinyalin kopması. Drone'a kalkıştan önce böyle bir senaryoda ne yapması gerektiğini söylüyorsunuz. 3 seçeneğimiz var. "Return to home", "Land" veya "Hover". Kısacası sinyal koparsa kalktığın yere geri dön, olduğun yere in (ki bu çok riskli aşağısı deniz olabilir) veya olduğun yerde bekle ben geliyorum . Bu şu ana kadar bir kere başıma geldi ve sinyal gelene kadar kendi kendine return to home başlatmıştı bile.
Airdog'daki takip etme olayını Mavic yazılımsal olarak yapabiliyor. Ekrandan takip etmesini istediğiniz kişiye tıklayarak Active Track modunu başlatıyorsunuz. Bu mod beklemediğim kadar iyi çalışıyor. İki insan düşünelim aynı pantalonu aynı tshirtü giysinler. Mavic'e hangisini takip et derseniz hatasız bir şekilde onu takip ediyor. Seçtiğiniz kişinin sadece kıyafet rengine bakmıyor, aynı zamanda yüz şekli ve ten rengi gibi parametreleride hesaba katarak takip ediyor.
Kamera kalitesi olarak Phantom 4 ile neredeyse aynı kaliteye sahip. Şu an piyasada Phantom 4 Pro var o çok daha iyi bir drone ama Mavic'in boyutuna göre çekim kalitesi oldukça iyi.
Kafamdaki en önemli sorunlardan biri havada pilin bitmesi. Tamam her drone ne kadar süre kaldığını söylüyor fakat 2-3km öteye yolladığınız drone %10 pil ile dönmeye başlarken pili bitip düşebilir. Burda mavic sağolsun ekrandaki kalan süreyi gösteren pil timeline'ında bir "H" logosu koyuyor. O "H" logosu drone un kalktığı yere dönebilmesi için gereken pili gösteriyor. Siz o noktayı dikkate almasanız bile o noktaya yaklaştığınız an ekranda uyarı çıkıyor "Geri dönmek için bataryam kalmayacak ben en iyisi geri döneyim" diyor drone . Buda uçarken benim kafamı rahatlatan önemli özelliklerden biri.
Drone ilk tanıtıldığında boyutundan ötürü rüzgara nasıl tepki vereceği merak konusu idi. Phantom'lar kadar iyi karşı koyuyor rüzgara. Merak edenler rüzgar testlerini buradan izleyebilirler.
Şu ana kadar toplam uçuş sürem 4 saat. Toplamda 58 uçuş yapmışım. Bu tarz detaylara ve uçuş kayıtlarına DJI GO 4 application ı üzerinden erişebiliyoruz. Application'ı hem uçuş esnasında hemde uçuştan sonra kullanıyoruz. Kendi içinde video editleme programı mevcut. Video kalitesini oldukça düşürüyor ama yinede güzel bir özellik. Applicationdan birkaç ekran görüntüsünü aşağıda bulabilirsiniz.
Son ekran görüntüsünde gördüğünüz gibi yaptığınız uçuşları application kaydediyor ve daha sonra inceleyebiliyorsunuz. Size nerde ne fotoğraf çektiğinizi, hangi hıza çıktığınızı, yükseklik uzaklık gibi bütün parametreleri sunuyor.
Neyse lafı çok uzattım. İyiki uzun yazamam demiştim . Kısacası güzel drone işte . Geçtiğimiz haftasonu arkadaşlarla Marmaris Selimiye Köyüne gittik. Güzel çekimler gerçekleştirdiğimi düşünüyorum. Bir video hazırladım. Onu paylaşmak için açmayı düşünüyordum konuyu ama laf lafı açtı. Bu konudada çektiğim videoları fotoğrafları paylaşıp sizlerin yorumlarını almak isterim.
Okuduğunuz için teşekkürler
