T800

EDIT: Definitive de test koydu zannettim bir an.

Benim yapamadığım AC LL=DC LL=LLC Mode, onu nasıl tutturmak mümkün varsayılan ayarlar dışında imkanlı değil gibi.

Ben Intel Default ayarlardayım zaten @jackjoker başka bir ayarda değilim, CEP disable etmenin de zararı olabileceğinden bahsediyor, bilinemez belki zararlıdır kapatmak bu bakımdan kapatmadan yapalım diye anlatıyor. Kapatmadan yaptım ben de. Şimdi Buildzoid’in söylediklerini de başka şekilde aktarmak istemiyorum yüksek voltaj istekleri ile ilgili de bahsediyor bu şekildeki ayarlar ile sıkılmazsan seyret tümüyle hatta transkripti de indirerek. Ani voltaj hareketlerini osiloskop ile yakalıyor Buildzoid, HWInfo’da görülmediğini biliyorum ancak yine eksi offset girdiğim için zaten işlemcinin öyle sapık yerlere çıkma imkanı yok benim anladığım. Bu “Intel Default” ayarı olayına sizin gibi bakılacak olursa sizin ayarın da o şekilde Intel Default ile ilgisi yok bana göre madem ki CPU Lite Load 0.10 mOhm / 0.10 mOhm olarak ayarlı ise. Intel Default ayarı AC Load Line için 1.10 mOhm, DC Load Line için 1.10 mOhm. Buna da Intel’in belirlediği maksimum değer deniliyor desktop bilgisayarlar için(söz konusu videoda Buildzoid bundan da bahsediyor, mobil sistemler için de değer belirtiyor vb) Ben AC Load Line ve DC Load Line değerlerini kendim giriyorum sizden farklı olarak. Sizde anladığım yaptığınız voltaj ayarından sonra 0.10 mOhm olarak belirliyormuş MSI BIOS’u bunları. Tümüyle varsayılan ayarlardan gidersen cooler altından sadece Intel Default seçerek göreceksin ki AC Load Line 1.10 mOhm / DC Load Line 1.10 mOhm. Ben bu “Intel Default” ayarı hikayesinin benim anakartta Cooler seçimindeki menü ile ilgili olduğuna kanaat getirdim. CPU Lite Load Control altındaki Intel Default ayarının bana göre ilgisi yok limitle Buildzoid videolarından da anladığım yaptıklarına bakınca anakartı Gigabyte olsa da, öyle bir şey söylemiyor ancak ne yapıyor diye takip edince benim çıkardığım sonuç bu. Tabii herkes kendisine güvensin. Sadece deneyimimi aktarmaya çalışıyorum, katiyen tavsiye değildir kimseye. Aman derim. Ben bu şekilde kullanmaya karar kıldım belki bir miktar daha ince ayar yaparım.

Buildzoid'in anlatımına göre düzgünce undervolt yapmaya çalıştım, LLC Mode 6 beğendiğim için oradan devam ettim, CEP enabled vaziyettedir. Tüm Intel Default ayarları yine uygulanmıştır. İlk etapta Buildzoid'in videoda anlattığı gibi LLC Mode 6 değerine uygun AC Load Line değerini bulmaya çalıştım CEP enabled vaziyetteyken ki ben 70 değerinde karar kıldım. 65'ten itibaren kendisinin anlattığı gibi CEP devreye girmemeye başladı ancak bana 70 daha düzgün geldi, 75 de denedim ancak yine 70'te karar kıldım. Sorun yüksek frekans voltaj istekleri olduğu için yine kendisinin bahsettiği gibi Offset voltaj uygulamak için Adaptive+Offset ayarına giriştim, benim CPU bu noktada AC Load Line 70 iken -0.155V değerine kadar inebildi. Cinebench R23 tekrar tekrar çalıştırmalarda bu değerle stabil olduğunu gördükten sonra (ki yük altında 1.136V oluyor) DC Load Line değerini de 100'e çıkarttım ki yük altında VID ve Vcore değerleri uyuşsun, CPU güç limitini düzgün ayarlasın. Offset eksi değer koymak direkt olarak VID isteklerini de düşürdüğü için yanlış yapılan(ki ben de yanlış yaptım sadece AC Load Line üzerinden voltaj düşürmeye çalışarak) undervolt gibi değil bu işlemcinin tek ve çift çekirdek boost voltaj isteklerini de aşağıya çekiyor ciddi biçimde yanlış yapılan sadece AC Load Line undervolt işlemine göre. Benim işlemci halen 6 GHz görüyor, maksimum gördüğüm 1.242V HWInfo'da undervolt işlemini doğru bir biçimde yapmaya çalışınca. Cinebench R23 skoru 39.000 üzeri: https://hizliresim.com/8x8e91w @ZvAnA @jackjoker Video linki: https://www.youtube.com/watch?v=a5zDWWSKyjM Sıcaklık 75C gibi maksimum, işlemci de 250W civarı kalıyor böyle, belki biraz daha ince ayar yapabilirim, LLC Mode 5 deneyebilirim belki sonra.

0.10 mOhm bizim BIOS'ta CPU Lite Load Control altında 10 ayarına karşılık geliyor.

İşlemci gücünü doğru tespit için tam yük altında HWInfo altındaki altta işaretlediğim değerlerin tam yük altında ki ben Cinebench R23 testi esnasında bakıyorum aynı veya çok yakın olması lazım, güç okuması yoksa yanlış oluyor benim anladığım: https://hizliresim.com/tnkbjh7 Resim de konulamıyor foruma. AC Load Line ve DC Load Line için Intel'in varsayılan değerleri 0.10 mOhm değil, 1.10 mOhm. Çorba oldu her şey. @ZvAnA Korhan'ın dediği o tarz voltaj ayarı yapılırsa anakart otomatik 0.10 mOhm yapıyormuş AC ve DC Load Line değerlerini, tamamen varsayılan BIOS ayarlarında MSI'da bu 1.10 mOhm. Yani CPU Lite Load Control altında bu değer 110.

Bu video da uyuşmuyor @ZvAnA Korhan SVID için de "Intel Default" seçimi ile ilgili: Videonun adı bu "Turning off "Intel Default Settings" with Microcode 0x129 DISABLES THE VID/VCORE LIMIT" https://www.youtube.com/watch?v=TOvJAHhQKZg Bizde o menu Intel Default / MSI Peformance / MSI Unlimited şeklinde, Intel Default seçili bende. Buildzoid'de Intel Default altından başka güç limitleri de çıkıyor yine Intel'in profilleri.

@ZvAnA Korhan bak burada AC Load Line ve DC Load Line değiştiriyor Buildzoid, videonun adı da "Making the 14900K fast even with intel default settings enabled and a 1.4V VID limit". SVID için "Intel Default" seçilmesi zorunluluğu ile çelişiyor bu. https://www.youtube.com/watch?v=P7TBEiygGNg

Jedi Survivor’da gördüğüm voltajda 1.20V gibi, oyunlarda değerlerden bahsetmemişim onu farkettim. Bu şekilde varsayılan haline göre Jedi Survivor’daki fark -0.20V gibi.

Ben baştan beridir buna inanmak istemedim, ne diyeyim. Bu şekilde kullanmam asla, o vakit yapılacak şey şu olabilir MSI için, VR voltaj limiti de koyamadığımızdan CPU’nun tek çekirdek boostunu elle kısıtlamak. Ben bunu da yapmam ama, HWInfo’da gördüğüm maksimum Vcore 1.36V gibi benim ayarlarda, kalkıp 0.10V overshoot yapsa kendisi arada yine 1.46V hadi bilemedin 1.50V olur. Kendisinin 1.55V limitinden iyi olur diye düşünmek isterim. Daha da işlemci belki bir miktar daha undervolt olabilir ancak zaten kafasına gözüne giriştim gibi oldu tam yük altında 1.06V-1.07V çalışıyor daha da nereye iner bilemiyorum. MSI yarı yolda bıraktı, yıllardır da kullanırım anlam veremedim Z790 ile ilgili yaptıklarına. Bu arada CEP kapatmak istemiyorsan Buildzoid o konu ile ilgili de video yayınladı yine, ona bakabilirsin. @ZvAnA

İdeal durumda AC LL=DC LL=LLC olması gerekiyor. Yine MSI koymamış, Gigabyte ve Asus'ta var, DC Load Line değerini ne ayarlarsanız LLC empedansını otomatik ayarlıyor. Bende tüm ayarlar default olduğunda en son BIOS'ta herşey beklendiği gibi ki bunu nasıl anlıyoruz ? Basitçe Cinebench R23 testi yaparken tam yük altında o anda çektiği Vcore ve VID istekleri birbiriyle aynı veya çok çok yakın olduğunda bunu anlıyoruz. Yani benim anakartın LLC Auto modundaki empedans değeri 1.10 mOhm. Sizinki de böyledir diye düşünüyorum. Ancak MSI maalesef otomatik ayar koymadığı gibi modlar için empedans değerlerini soranlara da ticari sır vb mealinde yanıt vermiş gördüğüm. Ben bunları daha önce bilsem katiyen MSI anakart da almazdım Z790 için. DC Load Line değeri düzgün ayarlanmaz ise, tam yük altında Vcore ve VID isteklerini alakasız görüyor iseniz güç limiti doğru düzgün çalışmaz. Erkenden güç limitine girebilir işlemci veya girmesi gerekirken girmeyebilir. Benim anladıklarım bunlar nette gördüklerime göre yanlış anlamalar olmadı ise.

Basitçe yazmak gerekirse DC Load Line değerinin fiziken yaptığı bir şey yok, VID istekleri ile ilgili, DC Load Line değerini azalttıkça VID istek voltajları artıyor, arttırınca azalıyor. AC Load Line CPU'nun voltaj offseti ile ilgili direkt voltaja etki ediyor, AC Load Line ne kadar düşük olursa Vcore o kadar azalıyor, ne kadar çok olursa o kadar artıyor. Default 1.10 mOhm ayarında da CPU Vcore değerinin artması bundan, çünkü CPU voltaja ihtiyaç duyduğunda anakartta gayet yüksek empedans ile karşılaşacağını varsayıyor bu değer yüksek olduğu için daha fazla voltaj talep ediyor.

70C oluyor sıcaklık dediğim DTS zaten, resimde diğeri çıkmış: https://hizliresim.com/c0ud0u6 DTS görülen hali. Adaptive+Offset kullanarak da yaptım deneyler de o şekilde voltaj baya baya daha artıyor, bu yaptığım ayar seviyesine çekemedim. -0.20V sonrası kırmızı oluyor zaten. CEP clock stretching işlemi, baya kaynak var, oralardan faydalanabilirsiniz.

"Intel Default" ayarı cooler seçimi ile ilgili benim anladığım, orada limitler geliyor, bendeki 253W/253W/307A şeklinde, 13700K için daha değişiktir. CPU Lite Load için değil o "Intel Default" seçimi. En büyük gıcıklık bizde IA VR Voltage Limit seçilememesi, seçilebilse zaten olup bitecek. Intel'in de 0x129 için belirlediği VID istek limiti 1.55V. Benim ayar şu şekilde tam olarak yazmak gerekirse: Cooler seçeneği Intel Default, limitler PL1 253W / PL2 253W / 307A Tüm CPU voltaj ayarları default, CPU Lite Load Control Advanced: AC Load Line 20 / DC Load Line 105 DigitALL Power - LLC Mode 6 Bu şekilde Cinebench R23 testinde yük altında(ki bakılması gereken bu) VID istekleri ve Vcore uyumlu, resim linki verdim ona bakılabilir yine de yazmak gerekirse voltaj yük altında 1.06V-1.07V arası gidip geliyor, skor 37.000 civarında. CEP kapalı, çünkü maalesef CPU düşük voltaj gelince çakılmayı engellemek için kendisini yavaşlatıyor, CEP kapatılırsa bunu yapmıyor, çıkacağı frekansa çıkıyor, zaten güç limiti ve akım limiti var. Bende Cinebench R23'te çektiği güç 200W gibi, sıcaklık 70C oluyor. CPU asla gelemiyor bile zaten limitlerine. Vdroop daha fazla olsun diye LLC Mode 7 ve LLC Mode Auto olarak da denedim, işlemci daha fazla ısınıp daha çok güç çekti o şekilde, dengeli ayar böyle oldu.

Cinebench R23 çalışırken: https://hizliresim.com/6ezrbox

Onu takip ettim Buildzoid’den, her anakart markasında böyle mi bilemiyorum ama Gigabyte marka anakartında onu ortaya koydu, bu voltaj sıçramaları da HWInfo’nun takip edebileceği bir seviyede değil gördüğüm kadarıyla, anakarta osiloskop bağlayarak yakalanabiliyor. Ben anakartı aldığım gün BIOS denerken 7200MT/s 2x24GB RAM’ler çalışmayınca orada farketmiştim son betalarda, ilk BIOS’unda bende Water Cooler var diye onu seçmiştim direkt ve limit falan koymamıştı anakart. Çok çok yanlış bir yönlendirme. Betalarda soğutucu seçiminde Intel Default diye görünce sonra hep onları kullandım. Yine şansa CPU Lite Load Control altındaki Intel Default ayarını görmemişim, görsem kesin denerdim ki onu asla o ayara getirmeyin diye baya yazanlar olmuş nette. Bu AC Load Line, DC Load Line nedir ne değildir öğrendikten sonra da hep bu şekilde devam ediyorum CPU voltaj ayarı ile oynamadan, CEP ayarını kapatmaktan emin değildim o da araştırınca clock stretching ile ilgili olduğunu gördüm kapattım. CEP ayarını kapatmak gördüğüm VID istek sınırlamasını bozmuyor ancak yine de benim ayarda CPU’nun 1.40V ulaşmamasını istedim HWInfo okumalarında o da olmuyor, 1.40V altında gördüğüm değerler. 5800MHz, 6000MHz boost değerleri de bozulmamış oldu. 0x129 BIOS çekirdek sıcaklıkları açısından 0x125 BIOS’a göre bir miktar daha sıcak gibi geldi bana o da sorun değil işlemci Cinebench R23’de bu ayarlarla 70C’yi geçmiyor bu yaz sıcağında. Cinebench’te kullandığı yükte 190W civarlarında kalıyor. 253W limitin yanına yaklaşamıyor bu undervolt ayarı ile.

0x129 BIOS’u yükledim ayarlar ilginç oldu ancak AC Load Line ve DC Load Line değerlerine ince ayar yaparak Cinebench R23 testi sırasında yük altında baya yaklaştırdım VID ve Vcore değerlerini. Düşük sıcaklık ve voltaj için LLC Mode 6 aşağısı kurtarmıyor. MSI anakartlarda sekiz mod oluyor, Asus’un falan aksine Mode 1 en güçlü ayar, Mode 8 en güçsüz ayar, Asus’tan falan MSI anakart geçişte buna dikkat etmek gerekli. Artı olarak CEP ayarlarını iptal etmem gerekti yoksa CPU stabilite bozulmasın diye voltajı yapmak istediği frekans için düşük bularak clock stretching uyguluyor ve kendisini yavaşlatıyor. Bu ayarlarla işlemci Cinebench R23 testinde 1.06V-1.07V aralığında gelip giderek 37500 gibi skorlarla tamamlıyor. Sıcaklık 70C gibi bu sıcaklıklarda.

İşte beklenen sonuç.

MSI CPU’yu koruyabilecek “IA VR Voltage Limit” ayarı ki ASUS ve Gigabyte anakartlarda var bu ayar BIOS’a koymamaya karar vermiş denilmiş: https://forum-en.msi.com/index.php?threads/ia-vr-voltage-limit-option-on-msi-z690-z790-motherboards.400345/page-2#posts

Ancak Ryzen 9700X almanın mesela çok bir anlamı yok an itibari ile, 7800X3D alınıp geçilebilir rahatlıkla ya da beklemişken yeni çipset AMD anakart ile 9800X3D alınabilir. Hatta 9800X3D çıktığında 7800X3D ucuzlar ise baya iyi olur görünen.

Windows tarafında sıkıntı var da sadece Ryzen 9XXX serisini etkilemiyor göründüğü kadarıyla.

Bu mu bahsedilen account ? Üç sene öncesinden bir video: https://youtu.be/e3qRQOCWp-Q?feature=shared

Bu saate kadar zaten admin account kullanıyoruz zannediyorduk cümleten.

Windows admin account nedir? Bir de bu çıktı, başka hangi CPU’ları etkileyip etkilemediği veya ne kadar etkilediği de belli değil. https://youtu.be/D1INvx9ca9M?feature=shared

Yaşlı benim ya. Daha sürücü, oyun güncellemesi falan derken toparlanır performans biraz daha. Ben daha göremedim testi PC başında olunca bakacağım.