T800

RTX 4080 ile 3440x1440 oynanış: https://youtu.be/cCFRiDHBbv4 06:10 Frame generation açıldığında 60-70 FPS küsur aralıklarında dolaşıyor ancak gecikme ne alemde acaba bu FPS değerlerinde ? Onu merak ediyorum. RTX 5XXX serisi bile frame generation açmadan zor olacak bu 4K çözünürlükte, 3440x1440 artık RTX 5XXX serisi ile olabilir herhalde iyi kötü. Path tracing uygulamasını diğer oyunlarda da görmek lazım, Cyberpunk o kadar da optimizasyonu iyi olan bir motor kullanmıyor.

Cihan güle güle kullan. Bunu açıp kullanırsan bizim monitörde Cyberpunk 2077 ile Ultra ayarlarda Path Tracing açık DLSS 3.0 Quality Frame Generation da açık bir bench al bakalım kaç FPS olacak? Bir de 4070Ti al aynı durumda ve frame generation açık olarak 70-75 FPS oynanış akıcılık, gecikme durumu nedir ?

https://www.incehesap.com/pny-geforce-rtx-4070-ti-12gb-tf-verto-led-vcg4070t12tfxpb1-gaming-ekran-karti-fiyati-61129/ 19.999 TL an itibariyle. https://www.incehesap.com/pny-geforce-rtx-4080-16gb-tf-verto-vcg408016tfxpb1-gaming-ekran-karti-fiyati-61126/ 28.999 TL an itibariyle.

AMD Freesync Premium Pro ile Nvidia Gsync HDR açısından farklı, AMD tarafında Source Tone Mapping işlemi Freesync üzerinde yapılıyor, bu bakımdan AMD ekran kartı ile monitördeki Source Tone Mapping ayarı kapalı oluyor, görülüyor menüsünde ama değiştirmek mümkün değil ayarı. Nvidia ekran kartı ile böyle bir durum yok. Yanlız yanlış anlama olmasın, Monitor Unboxed kanalında da bahsedilmiş görüntü kalitesi ile ilgili bir avantaj dezavantaj durumu yok farklı marka ekran kartı kullanılması ile ilgili olarak, ayarlar konusunda farklı yoldan gitmek gerekiyor. Masaüstünde HDR açarsanız bir de masaüstü görünümü rezalet oluyor, onu ayarlamak için Display ayarları altından SDR Brightness ayarının baya kısılması lazım. Ben 20'de kullanıyorum. HDR açıldığı anda zaten monitörün parlaklık ayarı artık el ile kontrol edilemiyor, parlaklık ayarı kaynak kontrolüne geçiyor. SDR modunda ise ben 35 Brightness, 75 Contrast ayarında kullanıyorum.

Bende uyarı çıkıyor direkt ekrana, çıktığında da yapıyorum ne varsa bırakıp, fazla uzun sürmüyor. Şimdi monitör yeniyken parlaklığı köklememek lazım da firmware update sonrası testlerden gördüğüm AMD için EOTF("In HDR, the PQ Electro-Optical Transfer Function, or EOTF for short, is the mathematical function that a TV uses to convert the digital signal encoded in the content you're watching into brightness. In short, it converts the 1s and 0s that define how bright a scene should be into the actual light output on the screen." Bknz. https://www.rtings.com/tv/tests/picture-quality/pq-eotf%23:~:text%3DIn%20HDR%2C%20the%20PQ%20Electro,light%20output%20on%20the%20screen.&ved=2ahUKEwjGpreJ_eL-AhWESvEDHT5gBXAQFnoECAsQBQ&usg=AOvVaw2RZDPb3P2DCCfJ7YvrG5nb )takibi açısından en dogru Smart HDR modu DisplayHDR True Black. HDR Peak 1000 modu(ki sanırım monitör sadece %5 bir pencere için anlık 1000nits'e çıkabiliyor) Reddit'te yazılanlara göre AMD ile kullanılabilir değil. Nvidia ekran kartları ile Console Mode On konumuna getirilip buradan da Source Tone Mapping açılarak Nvidia ile kullanılabildiğinden bahsedenler olmuş. Nedir ne değildir ancak bilmiyorum, merak edenler Reddit'ten artık ne derece doğrudur bilinmez, bakabilirler. Ancak yine gördüğüm Monitor Unboxed kanalı testinde update öncesi duruma göre iyi olsa da EOTF yine bozuk HDR Peak 1000 modu için. HDR calibration tool ile de bende karanlık sahne ayarı panel OLED olduğundan 0 olarak ayarlı, monitör tam siyah gösterebiliyor OLED olduğu için. Parlaklık kalibrasyonu da bu tool ile 460nits'te bitiyor bende. O noktada ekrandaki görüntü kalibrasyon için gösterilen görüntüyü yakalıyor. DisplayHDR True Black modunda, HDR Peak 1000 modunda da burada bitmişti maksimum parlaklık diye hatırlıyorum. Monitor Unboxed kanalında da 500 civarı bittiğinden bahsediliyordu diye hatırlıyorum yine. OLED TV'lerde de deneyebilirsiniz isterseniz, çok daha absürt değerler görmek gayet mümkün, ancak şunu belirtmek gerekli hemen bu kadar parlak ışığa yakından bakılmaz, aman aman, DisplayHDR True Black modu dahi bazı ışıklarda, patlamalarda gözü rahatsız edebiliyor monitöre gayet yakından bakıldığı için, bu durumu da göz önünde bulundurun bence. Uygulama bu: https://support.microsoft.com/en-us/windows/calibrate-your-hdr-display-using-the-windows-hdr-calibration-app-f30f4809-3369-43e4-9b02-9eabebd23f19 Bir de şu siteyi buldum, ne derece yararı olur veya olmaz bilemem, birçok oyun için ayrı ayrı HDR başlığı var: https://www.hdrgamer.com/

Bir de unutmadan, Gysnc veya Freesync'te Gsync açıkken ekran yırtılması olmaması için tazeleme hızı ne ise o anda ayarlı onun üç kare/sn altına FPS limiti koymak lazım, bu ister oyun içinden veya riva tuner veya sürücü üzerinden yapılabilir. Bu noktada monitör 165Hz ise 162Hz'e ayarlanmayacak, 165Hz değerinde 162 FPS limit koyulacak. Monitör 162Hz ayarında ise 159 FPS limit koymak gerekir ekran yırtılması yaşanmaması için.

8 Bit Dithering ile 10 Bit arasında göze batan bir fark göremedim ben denediğim bir iki oyunda, monitör overclock edip kullanmışlığım oldu daha önce, uyum sorunları yaşamıştım onun dışında problem olmamıştı. Buna özel durum ne olur bilgim yok. AMD ekran kartı ile mümkün değil overclock diye bir sürü yazı görünce uğraşmadım hiç kendim. Monitörün HDR davranışı ve ayarları da farklı yine gördüğüm kadarıyla AMD ve Nvidia ekran kartları arasında. İlginç bir monitör sonuç olarak. DSC konulmaması baştan olacak birşey değil. Gsync modülü olanda böyle bir konu yok. Onda da firmware upgrade etmek için servise göndermek gerekiyor monitörü bu defa. Freesync Premium Pro olan modelde de böyle bir mesele yok. Bu firmaları da anlamak mümkün değil.

OLED daha masaüstü kullanım için hazır değil bence, burn in meselesi sıkıntılı masaüstü kullanımda. Micro LED paneller herhalde çözecek bu durumu.

Monitörün kendi self diagnose testi var, oradan ekranı tam renk ile kaplıyor gri, siyah, kırmızı, mavi, yeşil gibi, oradan test etmek mümkün. Monitor Unboxed kanalı sunucusu Tim bir sene boyunca AW3423DW modelini %70 oyun, %30 çalışma için kullandım diyor ki kullanım süresinden de bahsediyor, öyle kısa süre de değildi galiba, iki pencereyi birbirine dayayarak kullanmış çalışma için, pencerelerin birleşme noktasında zor belli olan bir çizgi oluşmuş onda. Panel Refresh var, Pixel Refresh'ten daha ağır, 1500 saatte bir yapılan birşey onu da yapmış ancak tamamı ile düzelmemiş, bir miktar düzelme oldu diyor. Kendisi yanlız monitörün firmware problemleri olduğundan bahsederek her zaman bakım için monitörün uyarı vermediğini, verdiği zamanlarda da ilgilendiği şeyi bırakmamak için sıklıkla atladığından bahsetmiş.

Uncharted'da da iyi gerçekten yine HDR, ray tracing'den önceye koyulabilir bence sıralamada.

Bazı oyunlarda iyi olmuyor, Jedi Fallen Order'da denedim ben de mesela yeni olarak SDR olarak oyunun başı bana daha iyi geldi. HDR açılınca bir de HDR hazır modlarının renk kalibrasyonu düzgün yapılmış sanıyorum, bu yüzden oluyor bazı yerlerde ters gelen renk solukluğu gibi etki. Monitörü renk kalibrasyonu olan Creator-sRGB moda alırsan fark ediliyor, oyunlarda renkler berbat oluyor kalibrasyonlu olarak. HDR modları o kadar değil ama. Custom HDR moduna alıp oradan denenebilir bazı şeyler soluk gelen yerler için ama o ayarlar karışık, karışık derken vakit ayırmak gerekir. Shadow of The Tomb Raider mesela baya iyi mesela HDR. Cozumel bölümünde, oyunun başında, Jaguar çıkan sahnede çene düşürücü etki yapması gayet olası.

Patch çıktı bu arada.

UE4 oyunlarında özellikle olmak üzere düzgün ayarlanmaz ise rezil bir stuttering oluyor bir alana ilk girildiğinde shader cache işlemi nedeniyle, scripted ani bir olay olurken, bunda da varmış. Hatta denilmiş ki ilkinde çıktığı andaki ne hata varsa bunda da var, hatta ondan daha kötü seviyede. İnanılmaz gerçekten, hiçbir oyunu önden almamak ya da en azından iade imkanı olmayan bir yerden almamak gerekli. UE5 merak edenler Fortnite'a bakabilir, ciddi donanım gerektirir ayarlar zorlanır ise ki Fortnite bu, hem de Epic'in kendi oyunu zaten. Kendi motorunu kullanıyor. Başka firmaların düzgün optimizasyonu olan oyunlar çıkarabileceğine ilişkin şüphelerim var.

Windows 11'i bir daha kurdum dün, AMD sürücüsü ayarlarından VRR açmak mümkündü ancak olması gereken Freesync Premium Pro görülmüyordu. Monitörün de update'i yaptım, bu update HDR ile ilgili daha çok zaten. Bu arada Nvidia ile AMD ekran kartlarında monitörün HDR ayarları da davranışı da farklı. Masaüstü HDR ayarlarını kendime göre yapabildim, burada önemli konu SDR parlaklık değerinin iyi ayarlanması, yapılmaz ise masaüstü görünümü iyi olmuyor kesinlikle. SDR görünümüne göre kötü oluyor. Nvidia ekran kartları ile okuduğum kadarıyla update sonrası konsol modu ve source tone mapping açılarak ayarlar altından HDR Peak 1000 HDR modu kullanılabiliyor iyi kötü. Ancak Freesync source tone mapping işlemini kendisi yaptığı için bu ayarı açmak AMD ekran kartı ile mümkün değil. AMD ekran kartı ile monitörün de sertifikalı olduğu Display HDR True Black modunu kullanmak gerekli. HDR modunda monitörün parlaklık ayarı pasif hale geliyor, parlaklık artık kaynak kontrolüne geçiyor. Kontrast ile oynanabiliyor. Yine Microsoft Store'dan HDR calibration tool indirmek lazım, bu Microsoft'un kendi yazılımı, ancak Windows ile gelmiyor, indirmek lazım. Bu uygulama ile HDR kalibrasyonu yapmakta şart bence daha iyi görüntü için. HDR bir de açıldığı anda renkler daha gerçek hale yakın olduğu için, monitör böyle ayarlıyor çünkü hazır modlarında anladığım kadarıyla, Custom olarak yine satürasyon vermek mümkün ama Custom HDR modu altında, neyse gözler satürasyon yüksek renklere alışmış ise burada sıkıntı yaşanıyor. Genel olarak oyunun kendi kullanımı, ayarlar HDR ile uyumlu olur ise HDR farkettiriyor. Shadow of the Tomb Raider'da mesela iyi cidden. Resident Evil serisinde yine iyi. Spiderman oyunları soluk geldi bana HDR olarak, SDR daha iyi bunlar kesinlikle. Yine Battlefield 2042'de bile HDR açılır ise ciddi fark oluyor. Ancak şöyle bir konu da var gözden kaçırmamak gereken, HDR açıldığı zaman oyundaki görüntü kusurları PPI seviyesinin de yüksek olmaması nedeniyle daha da bir göze batıyor. Bu nedenle Battlefield 2042 için SDR kullanmak gerekli daha kontrastsız bir görüntü olmasına rağmen. Shadow of the Tomb Raider ancak böyle değil mesela, onu HDR oynamak lazım. Sonuç olarak oyun bazında denemek lazım hep.

Jedi Survivor 8 GB vs 16 GB VRAM: https://youtu.be/KT13s9_5vsI

Oyun çok felaket bir biçimde çıkmış PC için: https://youtu.be/uI6eAVvvmg0 Aylık EA Pro alarak bitirecektim bunu da ancak beklemek lazım düzeltilen kadar, ne zaman düzelir takip etmek lazım. Her oyunu artık mutlak surette alamadan önce nasıl çıkmış diye araştırmak şart oldu.

İnç başına düşen piksel sayısı da tekrar bulunsun burada: 27" 4K 3840x2160 PPI: 163,18 27" 2K(da diyen çok ancak değil @Whooosh 'un belirttiğine göre o bakımdan) 2560x1440(demek lazım esasında) PPI: 108,79 32" 4K 3840x2160 PPI: 137,68 34" 3440x1440 21:9 Ultrawide PPI: 109,68 Burada da görüldüğü gibi 21:9 34" 3440x1440 ile 16:9 27" 2560x1440 monitörlerin PPI değerleri aynı diyebiliriz. Keskinlik açısından bunların arasında fark yok. 27" 16:9 4K monitörlere geldiğimiz vakit PPI değeri dramatik bir biçimde artıyor. Görüntü netliği ve keskinlik algısı bu PPI değerinde PC'den izleme mesafesinde gayet iyi. 4K çözünürlüğün "sihirli' PPI değeri olan 300 PPI değerine yukselebilmesi için 14-15" boyutlarına inmek gerekiyor ki artık o tablet olur. Günün birinde çıkarsa ki çıkar bu gidişle herhalde gelecekte bir zaman 28" 7680x4320 8K monitörün PPI değeri 314,70. 32" 4K yine de 27" 2560x1440'tan iyi olmakla birlikte 27" 4K'daki dramatik etki azalıyor artık. Kabul edilebilir PPI değeri için yine de 100-110 PPI altına düşmemek lazım bence.

Call of Duty ve Diablo da Xbox Gamepass'e gelirse acaip birşey olur artık Gamepass.

Teşekkürler, daha iyileri sizlerin olsun.

Menüde panel health diye bir göstergesi var, o yeşilden sarıya döndüğü vakit artık kesin yapmak gerekiyormuş pixel refresh işlemini. Fan sesi yok bir de duyulur vaziyette, hiç duymadım ben fan sesi monitör çalışırken.

SDR için beğendiğim ayarları tutturdum artık, film grain, depth of field, chromatic aberration ayarlarını kimi zaman kısıp, gerektiğinde kapatarak bir denge yakaladım netlikte, Image Sharpness da açmak gerekiyor bir de. Standart modunda DisplayHDR True Black modunda kullanıyorum, Brightness 45, Contrast 75. Bu şekilde artık gayet iyi hikaye bazlı oyunlarda. Karanlık ortamda bilâkis daha da üst düzey görüntüsü var, şu ekran kaplama işini daha düzgün ayarlasalar iyiymiş, aydınlık ortamda kontrast seviyesi düşüyor ekranın ortam ışığını da yansıtması sebebiyle. 4-20 saat arasında pixel refresh yapmak gerekiyor, beni bir defa uyardı monitör yapmak için, sonrasında iki defa da ben yaptım, standby konumundayken ya da kendisi yapıyormuş ancak ben kapatıyorum monitörü stand-by konumunda bırakmıyorum. 1500 saatte bir de panel refresh yapıyormuş.

Her oyunda HDR iyi olmuyor, renkler soluk oluyor, kontrastı öldürüyor, başka ayarlar denemek gerekli belki ama o kadar uğraşmaya gerek var mı bilemiyorum. İlginç bir durum dikkatimi çekti, 55" 4K OLED TV'ye de daha önce PC'yi bağlamıştım ve ayarlaması en kolay HDR oyun olan Resident Evil Village da abuk subuk renkli pikseller dikkatimi çekmişti, bunda da aynısı oldu. Film grain ayarını kapatınca düzeliyor bu. Film grain ayarını ya kapatmak ya baya kısmak gerekiyor daha iyi bir görüntü için çoğu oyunda. OLED'de oyun oynayanlar buna bir bakabilirler. LCD monitörde böyle bariz bir etkisi yoktu film grain ayarının. 100Hz 10 Bit ayarının da 165Hz 8 Bit Dithering ayarından daha iyi HDR oyun deneyimi sunduğuna ilişkin bir gözlemim de olmadı denediğim birkaç oyunda. Çoğu oyunda da HDR açmak görüntüyü ciddi bozuyor SDR görüntüye göre. İyi kötü ayarlar ne iş yapıyor baktım ama bana hiç düzgün gelmedi çoğu oyunda HDR görüntü.

Cyberpunk 2077'ye HDR ayarı yapabildim artık ne kadar iyi oldu bilmiyorum ancak farkettirdi baya normal SDR haline göre. 10 Bit ile 8 Bit Dithering farkını da farkedemedim Cyberpunk'ta. Resident Evil Village yine HDR ile güzel oluyor. Ray Tracing ile hele fark daha da iyi anlaşılır diye düşünüyorum.

Monitör Displayport 1.4 ancak tahmin ettiğim gibi DSC desteği yokmuş, bu 8 Bit 165Hz 10 Bit 100Hz konusu ondan. Son derece saçma bir olay neden konulmamış ki acaba ? SDR oyunlarda farkeden birşey yok sonuçta da HDR her ne kadar ayar tutturamamış olsam da orada 8 Bit, 10 Bit farkı olurdu diye düşünüyorum, o konuya da bakayım.

Bu yılki bütçe bitti, seneye görüşelim. Bu monitör için söylemek gerekirse yani bu çözünürlük ve tazeleme hızı için RTX 4070Ti tam uygun düşer. Hiç daha fazlasına gerek yok bence. RTX 4070Ti sahipleri direkt geçebilirler bence. Monitör kontrast gerektiren sahnelerde bu neymiş dedirtiyor kesinlikle onu belirtmek gerekir.