Whooosh

Yakın zamanda aldığım şeylerle ilgili toplu bir inceleme yapayım. Led ampüller canavar gibi çıktı. Fansız tasarım yüzünden biraz endişeliydim açıkçası ama hiç bir sorun olmadı. 47 dereceleri gördüğümüz sıcaklıklarda bile hiç tık demeden aylardır çalışıyorlar. Bir daha halogene geri dönmem mümkün değil. Zotac barebone Mini PC için Ebay'den aldığım ramler ve ssd'de elime ulaştı. İşletim sistemi kurulumunu yapıp kullanmaya başladım. Bu yazıyı da onunla yazıyorum. 8+8 16gb ddr4 ramler 100$'a, 128gb SSD'de 30$'a geldi. Toplam maliyeti 180$ tuttu bilgisayarın. "0" oynar parça, "0" ses. Performansı beklediğimin üzerinde. Fansız tasarıma rağmen hiç throttling sorunu yok. Dahili wireless, bluetooth, gigabit ethernet falan hepsi canavar ve sorunsuz. Daha önce bir iki defa anakarta dahili bluetooth ile ilgili sorunlar yaşamıştım, bu sefer tam da olması gerektiği gibi çalışıyor. Güç tüketimi çok iyi, masaüstü bekleme, sörf, youtube falan takılırken 10w, kombine stress testlerinde ise 40w elektrik tüketiyor. Uykuya geçme, çıkma konusunda hiçbir sıkıntı yok. Bir tek Intel'in dahili grafik yongası ile ilgili sıkıntı yaşadım. Intel sağolsun HD 600 serisi için sadece Windows 10'a sürücü desteği vermiş. Fakat intelin sürücü dosyasında bir kaç ufak değişiklik yaparak Win8.1'e kurulum yapılabiliyor. Bunu da öğrenmiş olduk. Powerline adaptörler beklediğimden iyi çıktı. Ev içinde bu adaptörlerle sıkıntısız ethernet kullanabiliyorum. Wireless'i ise modemin wirelessinden daha güçlü çıktı. Bazen telefon bilgisayar modemin olduğu odada olmasına rağmen daha iyi çektiği için diğer odadaki powerline'ın ssid'sine bağlanıyor. O derece yani. Sorun olarak çok kabalar ve sıcak çalışıyorlar.

Pek öyle değil aslında. Çok sıradışı durumlarda işlemci oyun performansını hissedilir derecede etkiliyor. Sisteme Titan ekran kartı takıp grafik ayarlarını en düşük yapıp sonra X işlemcisi CS'de 198 fps, Y işlemcisi 232 fps alıyor demek çok doğru gelmiyor bana. Tıpkı işlemcinin -189 derece 6 ghz çalışması gibi. Adam Titan gibi bir ekran kartı aldıysa ne işi var 800x600 en düşük ayarlarda? Zaten ultra ayarlarda makul çözünürlüklerde orta karar bir işlemciniz var ise ekran kartı fps'i belirliyor. Yani bu benchmarklar iyidir hoştur ama benana. CS'de 350fps olmuş 470fps olmuş çok mu önemli? Zaten CS oynayacak adamın ne işi var böyle 8-10 çekirdek işlemcilerle? Tabii ki, Intel'in hızlı işlemcileri oyunlarda daha yüksek fps'lere çıkıyor ama bu gerçek hayattaki kullanım senaryolarına ne kadar yansıyor?

600$'lık işlemci ite kaka 1800 puan almış, 460$'a AMD 1920X satılıyor, default haliyle 2400 puan alıyor 1920x. Hiç öyle "They see me rollin', they hatin" lik bir durum yok.

9600K fena değil gibi sanki. 5ghz garantili 6 çekirdek işlemci oyun oynayan adama yeter de artar uzunca bir süre. Fiyat olarak da 3770K'nın çıkış fiyatına yakın.

Evet gerçek zamanlı kavramı biraz karıştırıyor ortalığı ama sonuçta ue4 örneğinde herşey oyun motoru tarafından yapılıyor, dışarıdan işlenip hazırlanıp koyma gibi bir durum yok. Tabi normal mapping, tessellation mapping, reflection mapping hatta bazen ao mapping önceden hazırlanması gerekiyor. Bir de frostbite örneği var. BF serisinden bildiğimiz frostbite motoru her şeyi gerçek zamanlı yapıyor, buna rağmen UE4'ün onload calculated sonuçları kadar başarılı. Screen Space Reflection pek fazla hesaplama gerektiren bir teknik değil. Picture in picture benzeri bir yöntem ssr. Yani sizin gördüğünüz ekran görüntüsünün bir kopyası ters çevrilip yansımaymış gibi görünmesi için objeye kaplama olarak yapıştırılıyor. Hızlıca hareket etmeniz kamerayı çevirmeniz falan çok çalışma şeklini değiştirmiyor, hareket etse de etmese de sürekli ama cüzi bir işlem gücü tüketiyor. Kötü yanı sizin görmediğinizi yansıtamıyor, dolayısıyla her yerde ve her zaman iyi sonuç vermiyor. Güzel bir yansıma özelliği olarak dynamic environment cube mapping var. Özellikle yarış oyunlarında otomobillerin kaporta yansımasını simule etmek için kullanılıyor. Fikir şu yansıma eklenecek obje ile aynı pozisyona 360 derece görüş açısı olan ikinci bir kamera ekleniyor. Bu kameranın elde ettiği görüntü yansıma olarak objeye yapıştırılıyor. Çok başarılı sonuç veriyor ama kötü yanı fazla işlem gücü tüketiyor ve objenin kendisi bu yansımada görünmüyor. Misal bir robotun gövdesini bu yöntemle kapladığınızda etrafındaki herşeyin yansımasını üzerinde görürken robotun kolları gövdesindeki yansımada görünmüyor yada obje küre gibi küp gibi dümdüz bir obje değilse yani üzerinde girintiler var ise bu girintilerde tuhaf görüntülere sebep olabiliyor. Güzel tarafı yarış oyununda 3p kamera ile aracınız arka tamponundaki yansımada arkanızdan gelen aracı görebilirsiniz.

O demolar pre baked değiller, hepsi gerçek zamanlı grafikler. Sadece bölüm yüklenirken statik ışık hesaplamaları kullanıcıya gösterilmeden yapılıyor. Tabi 1080p 60fps çalışmaları için en az Titan şart. İyi bir pre baked örneği olarak ilk Mirrors Edge oyununu gösterebiliriz. Dx10'un imkanları dahilinde vasat görüntüler.

Bu iyi mi peki?

Bu arada görücüye çıkan kartlar RTX kartlar, GTX henüz bitmedi gibi görünüyor. Muhtemelen yakın zamanda GTX 2060, gtx 2050, gtx2050ti hatta belki gtx2060ti gibi ray tracing gibi özellikleri kırılmış yeni nesil kartlar da gelecek. Belki gtx2070, gtx2080 gibi şeyler de gelebilir, olmaz demeyin.

Benim anladığım kadarıyla dlaa'nın çalışmadı için oyunda kullanılan her shader'ın nasıl bir dlaa uygulanacağı ile ilgili olarak işaretlenmesi/ayarlanması gerekiyor. Entegrasyonu çok ağır bir iş değil ama bir şekilde oyun yapımcısının eline kaldığı için çok da ümitlenmemek lazım. Sonuçta endüstri standartı yada çok platformda desteklenen bir şey değil. Tabi bu teknolojilerin nasıl ve ne kadar destekleneceği, destekleyen donanımın satış rakamlarıyla da ilgili. 10xx serisi kullanıcılarını hala tatmin ederken 20xx serisinin bu fiyatlarla yeterince alıcı bulamayacaktır. Nvidia'nın güvendiği BFV bile kendi pazarlama sorunlarıyla boğuşuyor. Pre-order rakamları serinin en düşük seviyesinde. Nvidia'nın işi hiç kolay değil bu sefer. Yok, orada reklam banner'ı var, o yazı onun yazısı.

Jayz2cents güzel bir yorum yapmış, 2080ti aslında TI değil Titan diyor, ki söylediği çok doğru. Bu güne kadar ti hiçbir zaman ilk sunulan kartlardan olmamıştı, hep Titan vardı ilk lansmanda. Yani 2070 diye sunulan kart aslında 2080, 2080 diye sunulan 2080ti, 2080ti olarak sunulan kart aslında Titan. Neden böyle bir şey yapmış olduklarının mantıklı sebebi ise yeni serinin performans olarak yeterince iyileşme göstermemesi olabilir. Yani Şuan 2070 olarak lanse edilen kart 2080 olarak çıksaydı 1080 ile 2080 arasında kayda değer bir performans artışı olmayacaktı, bu da satışı olumsuz etkileyecekti. Ufak bir isimlendirme değişikliği ile bunun önüne geçtiler.

Bu videoyu atlamışım ben. Durumu güzel özetlemişler.

Önceki mesajların birinde de bahsettiğim gibi bu gerçek zamanlı bir uygulama değil, baking uygulaması şeklinde kullanılmış burada. Yani bölüm yüklenirken ışık hesapları bir sefere mahsus gpu hızlandırmalı ray tracing yöntemi ile yapılıyor. Nvidia örneği ise çok başka.

Bu mimari ile işlem gücünü iki katına çıkarabileceklerini sanmıyorum. Şu haliyle bile dev bir yonga var ortada. Daha fazla salt işlem gücü yerine yeni teknolojiler ekleme fikri fena değil aslında ama başarılı olacak mı? Şu anki görünüm pek iyi değil ama bir sonraki nesilde rakibe karşı ciddi bir avantaj elde edebilirler. Muhtemelen rakip AMD saf işlem gücüne odaklanacak. Tabi diğer taraftan yeterince işlem gücünüz var ise yazılımsal olarak da RT benzeri şeyler yapabilirsiniz, bu da ayrı bir konu.

@Najaz BFV sunumu için bir sahne hazırlamışlar ve eleman bu sahnede yenilikleri gösterebilmek için oyun içi zamanı durdurarak yada kare kare oynatarak gösteriyordu. Muhtemelen zaten o sahne toplamda 5 saniye falan sürüyor, dolayısıyla zamanı durdurmasa bile sahne bitince her şey mal gibi en son olduğu pozisyonda kalacaktı. Her şeyin statik görünmesinin sebebi bu olabilir. Misal sunum sırasında zamanı serbest bıraksa o uçaklar basıp gidecek, sonrasında yeni bir uçak gelmeyecekti. BfV'de RT sadece yansıma olarak entegre edilmiş görünüyor, çünkü zaten diğer konularda frostbite motoru canavar gibi, rt'ye ihtiyacı yok. Belki bu limitli entegrasyon sayesinde 60fps alınabiliyordur fakat sunumda ben 60fps pek göremedim. Yani o statik dünyaya çok takılmamak lazım, performansa bir etkisi olmayabilir, çünkü o olay daha çok işlemci ile alakalı bir mevzu. Ekran kartı sahne statik bile olsa yardırıyor.

Gerçek zamanlı ray tracing büyük bir olay. Gerçek zamanlı bilgisayar grafiği konusunda 2d'den 3d'ye geçiş kadar önemli bir şey. Çünkü Ray Tracing'in çalışma mantığı gerçek hayatta ışığın çalışma şekli ile paralel. Dolayısıyla en gerçekçi ve isabetli sonucu dışarıdan müdaheleye gerek olmaksızın almayı sağlıyor. Siz ışığı objeyi ve ojenin materyalini veriyorsunuz gerisini rt hallediyor. Fakat şu da unutulmamalı ki rt'nin yaptığı çoğu şeyi taklit etmek için yüzlerce teknik geliştirildi kullanıldı ve kullanılıyor. Yani global illumination, bouncing lights, soft shadows, ambient occlusion vs bunlar zaten çok başarılı şekilde taklit edilebildiğinden dolayı gerçek zamanlı RT önemini bir miktar yitirmiş durumda. Taklit etmesi en zor konu yansımaydı, onunla da ilgili bir sürü başarılı teknik geliştirildi ama hiç biri yansıma konusunda rt kadar iyi sonuç veremiyor. RT iyi güzel ama konu oyun olunca göz ardı edilemeyecek başka mevzular da var. Çözünürlük, geçikme süresi ve yenileme hızı. Görüldüğü üzere ilk rt destekli gpu'lar bu 3 konuda yeterince başarılı değiller, fakat bu, "bu teknolojiler kullanılmaz" demek için yeterli değil. Unreal Engine başta olmak üzere bir sürü oyun ve oyun motoru ışık ve yansıma hesaplamaları için ufak bir hile kullanıyor. Misal bir harita yüklenirken ışık hesapları bir defa yapılıp sonuç kullanıcıya sunuluyor. Yani sabit objelerin ışık hesaplamaları sadece sahnedeki ışık değiştiğinde yapılırken dinamik objelerin ışık hesapları her kare yapılıyor. RT buna benzer şekilde oyunlarda artık kullanılabilir. RT ile bölüm yüklenirken hazırlanmış cubemap üzerine gerçek zamanlı ssr eklenerek yarı dinamik gerçekçi yansımalar oluşturulabilir. Yada sabit objelerin ao hesaplamaları tek seferde rt kullanılarak hazırlanabilir. Fakat tamamen dinamik bir dünyada rt için henüz erken görünüyor. Çünkü gerçekten inanılmaz bir işlem gücü istiyor. RT'nin gerçek manada ilk uygulama alanı yansımalar olabilir. Gördüğüm kadarıyla BF5 örneğinde sadece yansıma olarak entegre edilmiş RT özelliği, ki çok doğru bir karar. BFV'de rahatlıkla 60fps alınabilecek gördüğüm kadarıyla. Fakat Tomb Raider örneğinde olduğu gibi tam entegrasyon yapılırsa 30 fps bile zor. Görünen o ki gerçek zamanlı RT şuan emekleme aşamasında ve kullanıcıları tatmin edecek seviyede uygulanabilmesi için yazılımcıların üzerinde bol bol çalışılması gerekecek. Ayrıca AMD tarafındaki gelişmeler de önemli. Nvidia ile AMD arasında ciddi bir fark var, Nvidia geliştirdiği teknolojileri kendine saklarken, AMD endüstri standartı haline getiriyor. Baştan beri Nvidia sunumlarında bir tuhaflık vardı, demek karın ağrıları bu performans mevzusuymuş.

Yapılabilir, elbette yapılabilir ama kimse yapmaz, yapmayacak. Hepimizin evindeki burun kıvırdığı bilgisayarlarla da bir sürü şeyler yapılabilir ama yapmıyoruz. Ray tracing işi tutar, muhtemelen entegrasyonu da çok basit RT'nin ama böyle gpu'nun içindeki yapay zeka işlemcilerini kullanmak için kimse uğraşmaz. Nvidia anlaşmalı bir iki proje görürüz ya görmeyiz. Konsolda böyle bir donanım olsa o iş başka olurdu misal. Bu söylediklerinin olabilmesi için bu donanıma sahip oyun konsolları çıkması lazım. PC'de olmaz o iş.

Bunu SMAA'da yapıyor, FXAA'da yapıyor, ha belki Nvidia'nın yeni donanımsal AI çözümü kadar iyi yapamıyorlardır ama yapıyorlar. Güzel şeyler bu yenilikler ama öyle aman aman bu güne kadar görülmemiş duyulmamış şeyler de değiller. Burada hiç AA olmayan ile yeni aiAA'yı karşılaştırıp örnek gösterirken, mümkünse "kendilerinin" bir önceki popüler AA çözümü olan FXAA'yı da yanına koyup göstersinler ki biz bu yeni teknolojinin ne kadar iyi olduğunu anlayabilelim. FXAA sonucunu da yanına koysun "bak fxaa ile böyleydi şimdi cosmic cüceler sayesinde şu kadar daha iyi oldu" desin kabul edeyim. Beni bunu nasıl yaptığı, gpu'nun içine gizlediği cücelerle mi yaptığı yoksa ilahi bir güçle mi yaptığı falan hiç ilgilendirmiyor. İsterlerse 100 sayfa yapay zekanın ne kadar özel güzel birşey olduğundan bahsetsinler, benim gibi son kullanıcının umrunda değil. Bana sonucu ve bunu kaç fps'den feragat ederek yaptıklarını söylesinler. Ben aynı sonucu eski ekran kartımla smaa açarak alabiliyorsam ve bunu fps'den feragat etmeden yapabiliyorsam, hiç kusura bakmasın alsın gözüne soksun ai'larını. Nvidia tuhaf bir şekilde uzun zamandır var olan şeyleri sanki bu yeni nesil RTX kartlara özelmiş gibi göstermeye çalışıyor, beni ayar eden kısım bu. Lansmanda Tomb Raider üzerinden dalga geçer gibi dynamic lighting gösterisi yaptılar. Sanki önceki Tomb Raider oyununda dynamic lighting yoktu! Lara'nın meşalesi neydi peki önceki oyunlarda? Zaten yayımcılara sözleşme imzalattılar, kötü bir şey yazamıyor kimse. Ortada benchmark'lar da yok, incelemeye gönderilen kartlar da yok. Sürekli boş bir gazlama var. Genelde böyle gürültülü reklamı yapılan şeyler patlak çıkıyor. Ubisoft çok yapar bunu, oyun çıkmadan teaser'lar, gösteriler, dansçı kızlar, kokteyller falan her şey on numara görünür, sonra oyun bir çıkar, tırt. Ben raytracing'i 4K 144hz yapacak bir şey beklemiyorum ama bir tuhaflık var bu sefer. Hikayede oturmayan yerler, aleni yalanlar, uzun uzun süslü makaleler var. Belki ben kuruntu yapıyorum, belki de her şey onların dediği gibi ama bi malı görelim önce. Tabi o kısım da sorunlu çünkü Nvidia'nın "malum sözleşmesi" var. İncelemelerde kötü bir şey yazmak da yasak artık.

Youtube'a yüklenen bu demo videosu ilginç bir şekilde sadece 25fps, 30 bile değil. Düşündürücü bir durum.

Alın bu arkadaşı buradan.

Ne kadar doğru bilemem ama 5gb 2060 olduğu düşünülen bir kartın 3dmark skoru sızmış ve GTX1080 civarında bir skor almış olduğu görünüyor https://wccftech.com/nvidia-gtx-2060-5gb-3dmark-score-allegedly-leaks-its-very-fast/ https://www.techradar.com/news/nvidia-rtx-2060-5gb-graphics-card-listed-in-leaked-benchmark http://www.ign.com/boards/threads/alleged-gtx-2060-5gb-benchmark-leaks-with-gtx-1080-level-performance.455173659/

Daha ortada benchmarklar ve orta sınıf yongalar yok. 2060 falan 250-350$'a 1080/1080ti performansı veriyorsa düşünülebilir ama yoksa yine en mantıklısı ucuzdan 10xx serisi kapıp devam etmek.

Kur farkından ziyade Nvidia yine köpeksiz köy bulmuş fiyatları geçirmiş. 2070 600$, 2080 800$, 2080ti 1200$ Nvidia ne zaman rakipsiz olsa fiyatları bindiriyor. GTX 680'nin çıkış fiyatı 499$'dı ama 780 çıktığında 649$. Şimdi de aynısı oldu, 1080'in çıkış fiyatı 549$'dı ama 2080 799$ oldu. Çünkü rakip yok. Bu fiyatlarla paranız varsa bile almayın, aldırmayın. Ayırca 2080 ile 2080ti arasındaki 400$ fark nedir amd? Daha bunun Titan'ı falan var.

Neden yahu? 10XX serisi satıştan mı kalktı? yoksa alınmayacak kadar eski teknoloji mi? Ekran kartını birkaç nesildir yenilememiş adam RTX'in çıkışıyla ucuzlayan 10xx'lerden alır, keyfine bakar.